Artykuły dotyczące bitwy łódzkiej - część 4

Czwarta część moich materiałów na temat bitwy łódzkiej z czasopism: Nowy Kurjer Łódzki i Nowa Gazeta Łódzka z okresu 18.08 – 31.12.1914.  
Słownictwo i stylistykę zachowałem w oryginalnej pisowni. 

Nowy Kurjer Łódzki – piątek 21 sierpnia 1914 roku.

Polski teren walki.

W onegdajszym numerze naszego pisma w artykule p.t. „Ruchy wojsk niemieckich wokół Łodzi” podaliśmy szczegółowy wykaz miejscowości zajętych i nawiedzonych przez oddziały sprzymierzonej armji niemiecko-austrjackiej pierścieniem opasującym nasze miasto i w konkluzji informowaliśmy bardzo szybko wkroczenie tych wojsk do Łodzi. Nie długo trzeba było czekać, wczoraj mieszkańcy naszego miasta oglądali mały oddział rekonesansowy, który od strony Konstantynowa wszedł do miasta i stępa przeszedł przez ulkcę Piotrkowską udając się do Pabjanic. Zjawienie się tego oddziału świadczy, że lada chwila Łódź zajęta zostanie przez wojska niemieckie. Gdy wojskowe władze niemieckie obejmą władzę nad naszym miastem prawdopodobnie nie będzie wolno nam pisać o ruchach tych wojsk, które zwartym półkolem postępują w głąb kraju. Wobec tego korzystamy z chwilowej wolności, by przedstawić całokształt sytuacji.

Ogólny plan okupacji.
Do Królestwa wkraczają jednocześnie oddziały niemieckie z zachodu (na Kalisz), północnego zachodu (na Aleksandrów) i południowego zachodu (przez Herby i Sosnowice) oraz oddziały austrjackie od południa. Widocznem jest przy tem rozgraniczenie działań obydwóch armji, odpowiadające prawdopodobnie zamierzonemu podziałowi kraju, idące tymczasem biegiem Pilicy, aż do Ujazdu pod Tomaszowem Rawskim. 

                                                                Niemiecka poczta polowa

Jak ono dalej pójdzie, czy w pruskiej linii ku północy na Skierniewice na Sochaczew, aż do przecięcia Wisłą, czy też skręci wraz z Pilicą na wschód-jeszcze nie wiadomo. Od tego zależeć będzie, komu ma przypaść zajęcie Warszawy. Dotychczas okupowane zostały następujące ziemie: sandomierska, kielecka i pogranicze południowo-zachodnie lubelskiej-przez austrjaków, oraz piotrkowska, kaliska, połowa warszawskiej i płockiej- przez niemców. Wojska rosyjskie wciąż ustępują „w porządku”, oddawszy połowę nieomal kraju bez żadnej większej utarczki, nie mówiąc już o bitwach. Wiadomości o starciach zbrojnych dotyczyły wyłącznie przypadkowych spotkań tylnych straży rosyjskich z czołewymi podjazdami nieprzyjacielskimi

Pierścień naokoło Łodzi.
Zaczniemy od przedstawienia nieustannych ruchów skrzydłowych na około Łodzi,chociaż północno-wschodni pas między Zgierzem a Tomaszowem nie jest zajęty, tylko się zwęził, bo był rekonesans w Ujeździe, jednakże kursuje uporczywa pogłoska , ze od Łodzi do Koluszek wzdłuż toru kolejowego ukazują się rekonesanse niemieckie. Od strony Zgierza t.j. w lasku zgierskim wczoraj rano ukazał się oddział niemiecki, spotkanemu woźnicy wydano rozporządzenie przyniesienia drobnych zakupów żywności. Również w Aleksandrowie ukazał się mały oddział, który usilnie dopytywał się o wojska rosyjskie. Wczoraj o godzinie 4 po południu forpoczta niemiecka, złożona z 6 kawalerzystów, przybyła do Dąbrowy pod wsią Srebrną obok Konstantynowa. Niemcy zakwaterowali się i stoją tam na pikiecie. Połączenie telefoniczne Łodzi z Konstantynowem nie jest zerwane. Patrole znajdujące się w Konstantynowie, opuściły go udając się ku Koluszkom, również opuściły Lutomiersk.

 Odwiedziły oddziały wywiadowcze Łęczycę, od strony Krośniewic, Łowicz, Ujazd i Kłodawę, co dowodzi że powoli wojska niemieckie udają się w stronę Warszawy. Oddziały znajdujące się w Szadku a przybyłe od strony Sieradza, wyruszyły przez Lutomiersk i Konstantynów w okolice Łodzi. Pabjanice, z któremi połączenie tramwajowe zostało wczoraj wskutek zdemolowania torów i przewodników po pol. zerwane zostały, zajęte przez wojska niemieckie które przybyły w liczbie 8.000 tysięcy. Została zajęta również we wtorek Zduńska Wola, pod którą założono obóz i sprowadzono większą ilość wojska rozmaitej broni, lecz już w czwartek większa ilość wojska udała się do Łasku. Większy oddział wojska zajął Tuszyn.

Główne punkty obserwacyjne.
Główny punktem, do którego przychodzą wojska przez naprawioną kolej kaliską jest Sieradz. Wielkie oddziały wojsk kwaterują w samym mieście i okolicach wysyłając na północ, wschód i południe oddziały wywiadowcze. Sieradz jest dobrym punktem i odgrywa dzisiaj rolę bazy operacyjnej. Drugą bazą operacyjną jest Częstochowa. Porobiono tam okopy i umocniono się w ten sposób, by można się było bronić na wypadek powrotu rosjan. Oddział niemiecki zajmujący dotychczas Częstochowę, przeniesiony został doskonale działającą koleją wiedeńską do Piotrkowa. Częstochowę zajęło wojsko austrjackie wraz z oddziałem strzelców polskich. Podobno w kościele odbyły się nabożeństwa za pomyślność oręża polskiego, a w mieście odbywają się demonstracje patrjotyczne.