Poznaj historię swojej Gminy

Poznaj historię swojej Gminy

Miło mi, że zostałem zaproszony do napisania artykułu dotyczącego historii Gminy Brójce, w pierwszym numerze naszej gazety.

Od wielu lat szukam informacji w dokumentach archiwalnych, kupuję stare zdjęcia, dokumenty, także odwiedzam mieszkańców którzy pamiętają ciekawe wydarzenia w naszej Gminie. Chciałbym podzielić się z czytelnikami tymi materiałami, ciekawymi historiami, niekiedy tragicznymi. Nasza Gmina jest pięknie umiejscowiona wśród zieleni, od strony wschodniej granicą jest rzeczka Miazga, od południowej Wolbórka. Cudowne okazy buków i świerków w lesie bukowskim w kierunku Wiśniowej Góry zapierają dech w piersiach. Las otoczony fosą z przełomu XIX-XX wieku, rękoma niemieckich kolonistów. O dużych zasoby rud żelaza w Kurowicach, wspominał Długosz w XVI wieku, proponując budowę huty. Piękna przyroda jest bogactwem naszych wsi, trzeba korzystać z jej dobrodziejstw, zwiedzając je podczas pieszych lub rowerowych wycieczek.

Pierwsze informacje o Kurowicach pochodzą z 1346 roku. W dokumentach pojawiają się nazwy "Ourouiczi" i Warzyn. Wsie naszej Gminy podlegały parafii w Czarnocinie. Od 1530 roku mieszkańcy Kurowic starali się wyodrębnić i wybudować swój kościół, gdyż odległość uniemożliwiała wielu mieszkańcom korzystanie z posług religijnych.Udało się to w 1621 roku, kiedy oddano parafianom drewniany kościół w Kurowicach. Przetrwał on ponad 100 lat, jednak ulegał stałemu zniszczeniu. W roku 1733 ukończono budowę nowego kościoła, swoją dziesięciną utrzymywali miejscowego plebana mieszkańcy wsi: Krasow, Kotliny, Karpin i Brójce. Powiększanie terytorialne naszej Gminy trwało do 1878 roku. Do parafii należały wsie oderwane od parafii rzgowskiej i tuszyńskiej: Kurowice, Palczew, Wardzyn, Dalków i Wola Rakowska; później przybywały miejscowości: Karpin, Kotliny, Brójce, Bukowiec i Kozica*. Decyzją władz pruskich w roku 1803 sprowadzono do Bukowca kolonistów niemieckich, Bukowiec do roku 1945 nosił nazwę Königsbach. Do wyzwolenia był niemiecką wsią, mieszkały w niej zaledwie 3 polskie rodziny. Jednak sąsiednie wsie jak Wygoda, Leśne Odpadki zamieszkiwali Polacy. Postaram się w następnych artykułach napisać o wspólnych kontaktach, wspólnej pracy, przyjaźni i współpracy mieszkańców naszej Gminy.

Bardzo istotny wpływ na życie mieszkańców miała I Wojna Światowa. To tutaj odbyła się jedna z najstraszniejszych z bitew w historii nowożytnej świata. W okresie listopad-grudzień 1914 roku zginęło 200.000 żołnierzy, określana jako „Bitwa o Brzeziny”. W pobliskiej wsi Borowa, stacjonował generał Litzmann, który dowodził w boju wojskami niemieckimi. Jego nazwiskiem Łódź w okresie okupacji przemianowano na Litzmannstadt. W samym Bukowcu całkowitemu zniszczeniu uległo 85 gospodarstw z kościołem ewangelickim na czele. Kościół został odbudowany od podstaw w 1915 roku, rozebrany w latach 60 ubiegłego wieku przez komunistyczny reżim. Pozostał do naszych czasów budynek byłej szkoły (prawa strona zdjęcia), obecnie mieszkają w nim przesiedleńcy z Kazachstanu.

Kościół ewangelicki w Bukowcu, zdjęcie pochodzi z 1914 roku, został rozebrany w latach 60-tych XX wieku...**

Ucierpiał także kościół w Kurowicach, ślady tej straszliwej bitwy można zobaczyć na zamieszczonym zdjęciu. 

Zniszczony w listopadzie 1914 roku kościół w Kurowicach. Mieszkańcy Gminy na zgliszczach.**

Do naszych czasów nie zachowało się zbyt wiele zabytków, dlatego moim celem jest zabezpieczanie istniejących i zaniedbanych jak cmentarz ewangelicki w Bukowcu. Postaram się cyklicznie opisywać historie poszczególnych wsi, są one naprawdę ciekawe.

* Maksymilian Baruch- Pabianice, Rzgów i wsie okoliczne z 1903 roku.
**  Materiały zdjęciowe pochodzą z moich zbiorów.