Andrzejów - Andreshof - Freie Presse - Niemieckie osadnictwo - 1931

 Podziękowania dla Bartka Jankiewicza z Kraszewa za podesłanie materiałów!

Freie Presse. Jg. 9, 1931, nr 321 + Beibl.

                                                    ANDRZEJÓW

    W 1913 r. mała parafia kantoralna w Andrzejowie koło Łodzi wybudowała z własnych funduszy zgrabny kościółek, który stał się ozdobą wsi ze względu na położenie na wzgórzu drogi do Tomaszowa. W zawierusze wojennej ten mały kościółek został w dużej mierze zniszczony. Armaty grzmiały jeszcze na wschodzie kraju, obwieszczając okropności wojny, gdy dzielni chłopi z Andrzejowa nie tylko odnowili zniszczony budynek, ale i powiększyli go do tego stopnia, że dziś nawa i chóry mogą wygodnie pomieścić 500 osób. W tym czasie Andrzejów należał do parafii Nowosolna, skąd obsługiwano go duszpastersko. Jednak ta usługa nie wystarczała tym, którzy tęsknili za Słowem Bożym. Ta okoliczność dała podstawę do założenia odrębnej parafii filialnej. Staraniem trzech sąsiadujących ze sobą parafii kantoralnych Andrzejów, Olechów i Justynów, do których znów należało szereg mniejszych miejscowości, takich jak: Jędrzejów, Sąsieczno, Andrespol, Wiśniowa-Góra, Struża, Janówka, Mały Eufeminów, Nery, Ustronie i Hulanka, w większości zamieszkałych przez niemieckich kolonistów, udało się spełnić serdeczne życzenie. Konsystorz warszawski potwierdził decyzję wspomnianych kantorów 8 lutego 1925 r. Powstał oddział w Andrzejowie. Pierwszym administratorem oddziału został pastor Doberstein z Łodzi. Z wielkim poświęceniem pełnił swój urząd od 15 lutego 1925 r. do 1 listopada 1927 r. Na własną prośbę pastor Doberstein złożył rezygnację. Na jego miejsce został powołany pastor Lipski z Łodzi. Jako drugi administrator, pastor Lipski nadal zapewnia opiekę duszpasterską z wielką troską i miłością. Biorąc pod uwagę dążenia parafii andrzejowskiej do samodzielności, proboszcz Lipski czynił największe wysiłki w tym kierunku. Dzięki jego zdecydowanej postawie budynek szkoły i 3 akry ziemi obok kościoła zostały zakupione przez środowisko polityczne. Budynek ten w najbliższym czasie ma zostać przekształcony na mieszkanie dla proboszcza. Wprawdzie przez ten zakup kongregacja musi zebrać 25.000 zł, ale jednocześnie został położony ostatni kamień węgielny pod samodzielność kongregacji. Ta ofiara parafian w obecnej trudnej sytuacji ekonomicznej rolnika, o której zdecydowało zgromadzenie parafialne zdecydowaną większością głosów, daje nam powód do pochwały działania parafii. Około rok temu pastor Lipski założył w Andrzejowie stowarzyszenie kobiet, które w ciągu roku wykonało naprawdę pożyteczną pracę. Stowarzyszenie liczy obecnie ponad 30 aktywnych członków, którzy spotykają się co dwa tygodnie. Sprzedaż rękodzieła w lecie przyniosła zysk w wysokości prawie 1500 zł, który przeznaczono na zegar wieżowy. Dodatkowo 10.000 zł. można przeznaczyć na organy. Słowem, wiele pracy przygotowawczej zostało już wykonane, a przy dalszej wiernej pracy pastora i zboru, Andrzejów wkrótce osiągnie swój cel, tj. stanie się samodzielnym zborem z własnym pastorem, który z Bożą pomocą będzie kontynuował dzieło swoich poprzedników. Nauczycielka A. K.

                                                         ANDRZEJOW

     Im Jahre 1913 erbaute die kleine Kantoratsgemeinde Andrzejow bei Lodz aus eigenen Mitteln ein schmuckes Kirchlein, das durch seine Lage auf der Anhöhe der Chaussee nach Tomaschow zur Zierde des Dorfes wurde. In den Wirren des Weltkrieges wurde dieses Kirchlein zum größten Teil zerstört. Noch donnerten im Osten des Landes die Kanonen und kündeten die Schrecken des Krieges, als die wackeren Landleute von Andrzejow es sich nicht nehmen ließen, nicht nur den zerstörten Bau zu erneuern, sondern ihn so weit zu vergrößern daß heute im Schiff und auf den Chören bequem 500 Personen Platz finden. Andrzejow gehörte damals zur Gemeinde Nowosolna, von wo aus die Gemeinde seelsorgerisch bedient wurde. Doch reichte diese Bedienung für die nach dem Wort Gottes Lechzenden nicht aus. Dieser Umstand gab Anlaß zur Gründung einer eigenen Filialgemeinde. Dem Bemühen der drei aneinander grenzenden Kantoratsgemeinden Andrzejow, Olechow und Justynow, zu denen wieder eine ganze Anzahl kleinerer Dörfer gehörte, wie: Jendrzejow, Sonsieczno, Andrespol, Wisniowa-Gura, Struza, Januwka, Klein Eufeminow, Nery, Ustronie und Hulanka, die zum großen Teil von deutschen Kolo, litten bewohnt sind, gelang es, einen Herzenswunsch zu erfüllen. Das Warschauer Konsistorium bestätigte am 8. Februar 1925 den Beschluß der erwähnten Kantorate. Das Filial Andrzejow war gegründet. Zum ersten Administrator des Filials wurde Herr Pastor Doberstein aus Lodz ernannt. Unter großer Aufopferung waltete er hier seines Amtes vom 15. Februar 1925 bis zum 1. November 1927. Auf eigenen Wunsch trat Herr Pastor Doberstein zurück. Auf seine Stelle wurde Herr Pastor Lipski aus Lodz ernannt. Als zweiter Administrator iitiie und übt Herr Pastor Lipski noch jetzt mit großer Sorgfalt und Liebe Seelsorge. Dem Streben der Andrzejower Gemeinde nach Selbständigkeit Rechnung tragend, entfaltete Herr Pastor Lipski die größten Anstrengungen nach dieser Richtung. Dank seinem zielbewußten Vorgehen wurde das Schulgebäude sowie 3 Morgen Land, die neben der Kirche gelegen sind, von der politischen Gemeinde käuflich erworben. Durch Umbau soll aus diesem Gebäude in der nächsten Zeit die Wohnung des Pastors entstehen. Durch diesen Kauf muß die Gemeinde zwar 25 000 Zl. aufbringen, aber gleichzeitig ist damit der letzte Grundstein zur Selbständigkeit der' Gemeinde gelegt. Dieses Opfer der Gemeindeglieder in der gegenwärtigen schweren wirtschaftlichen Lage des Landwirts, das von der Gemeindeversammlung' mit großer Stimmenmehrheit beschlossen wurde gibt uns Veranlassung, das Vorgehen der Gemeinde anerkennend hervorzuheben. Vor ungefähr einem Jahr hat Herr Pastor Lipski einen Frauenverein in Andrzejow gegründet, der im Laufe eines Jahres wirklich segensreiche Arbeit geleistet hat. Der Verein zählt gegenwärtig über 30 tätige Mitglieder, die alle 2 Wochen zu Versammlungen zusammenkommen. Der im Sommer veranstaltete Verkauf von Handarbeiten brachte einen Gewinn von fast 1500 Zl., der für eine Turmuhr bestimmt wurde. Außerdem sind 10 000 Zl. für eine Orgel vorhanden. Mit einem Wort: große Vorarbeit ist bereits geleistet worden und bei weiterer treuer Arbeit des Pastors und der Gemeinde wird Andrzejow sein Ziel bald erreicht haben, d. h . eine selbständige Gemeinde sein mit einem eigenen Seelsorger, der mit Gottes Hilfe das Werk seiner Vorgänger weiter führen wird. A. K. Lehrer.