Czwarty akt fundacyjny dotyczy niemieckiej wsi Grabieniec w bezpośrednim sąsiedztwie Łodzi. Został on sporządzony w 1796 r. przez urzędników południowopruskich w Okręgowej Komisji Sprawiedliwości w Łasku. Karta fundacyjna wyraźnie wskazuje na nieprzyjazne warunki, w jakich odbywało się osadnictwo w lesie, na bagnach i w kamieniołomach. Dążenie właścicieli ziemskich do uzyskania dochodów ze swoich dotychczas bezużytecznych lasów było motorem do powoływania cudzoziemców. Aby przyciągnąć osadników, wybrano werbowników w postaci przyszłych dziedzicznych uczniów, których zadaniem było jak najszybsze zwerbowanie jak największej liczby niemieckich osadników. Pierwsi osadnicy Grabieńca to:
Augusta Jeackel, Seyde, Pigrad, Meisner, Grunwald, Göring, Kwast, Brieger, Werner, Kirsch, Milsch, Gebler, Risk, Gutlz, Werg, Freyde.
Jak podaje Archiwum Główne w Warszawie, w 1894 roku właściciel ziemski Radogoszcz założył w swoich lasach Osiedle Holendrów Radogoszcz.
Z majątku Skoszewy, na wschód od Łodzi, powstały w 1795 r. trzy niemieckie wsie Głogowiec, Głomia i Boginia, co potwierdzają badania pastora Kneifela. Podstawowe znaczenie dla początków kolonizacji niemieckiej na ziemi łódzkiej mają zapiski pastora Wittholda z Iłowa, który pastorował na terenie Łodzi w latach 1794-1807. W spisie szkół protestanckich pod jego nadzorem, spisanym w 1798 roku, znajdujemy następujące szkoły:
Niemieckie wsie wokół Łodzi:
|
L.p. |
Miejscowość |
Nazwisko nauczyciela |
Uczniowie |
|
1 |
Słowik |
Schindler |
24 |
|
2 |
Brużyczka Duża |
Marschner |
35 |
|
3 |
Brużyczka Mała |
Nie obsadzony |
29 |
|
4 |
Kały Holenderskie z Radogoszczem |
Hoehn |
36 |
|
5 |
Swędów |
Hering |
30 |
|
6 |
Głogowiec, Boginia i Głąbie |
Kerrentopf |
13 |
|
7 |
Domrasin Holenderski |
Nie obsadzony |
7 |
|
8 |
Dąbrowa Holenderska |
Hammerschmidt |
6 |
|
9 |
Mileszki Holenderskie |
Jerke |
33 |
Tak więc około 1798 roku na terenie Łodzi istniało 9 niemieckich szkół ludowych.
Grabieniec pojawił się w źródłach na przełomie XVIII i XIX wieku jako oczynszowana osada olęderska. Według danych z 1822 roku Grabieniec przynależący do parafii zgierskiej zamieszkiwało 348 osób mieszkających w 43 domach, należących głównie do biedoty, zatrudnionej przeważnie przy wyrębie lasów oraz w okolicznych hutach szkła. We wsi znajdowała się w czasach Królestwa Kongresowego szkoła elementarna.
Od 1867 w gminie Rąbień. W okresie międzywojennym należał do powiatu łódzkiego w woj. łódzkim. W 1921 roku liczba mieszkańców wynosiła 387. 1 września 1933 utworzono gromadę (sołectwo) o nazwie Grabieniec w granicach gminy Rąbień, składającą się ze wsi Grabieniec, Mikołajew i Odzierady. Podczas II wojny światowej włączona do III Rzeszy.
Po wojnie Grabieniec powrócił na krótko do powiatu łódzkiego woj. łódzkim, lecz już 13 lutego 1946 włączono go do Łodzi. - Wikipedia.
Głogowiec – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łódzkim wschodnim, w gminie Nowosolna, na terenie Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich, na wysokości ok. 200–220 m n.p.m. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa łódzkiego. Wikipedia
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Die vierte Gründungsurkunde besitzt das deutsche Dorf Grabieniec in der nächsten Nachbarschaft von Lodz. Się wurde im Jahre 1796 in der Kreis-Justiz-Kommission zu Lask von südpreußischen Beamten verfaßt. Die angeführte Gründungsurkunde läßt klar erkennen unter wel unfreundlichen Bedingungen die Ansiedlung in Wald, Sumpf und Bruch vor sich ging. Das Bestreben der Grundherren, Einkünfte von ihren bisher nutzlosen Wäldern zu erhalten war der Triebfeder zur Berufung von Fremdlingen. Zur Anlockung der Siedler wurden Annehmer, werber in Gestalt der künftigen Erbschulzen ausersehen, denen die Aufgabe zuviel möglichst bald und viel deutsche Siedler anzuwerben. Die erste Siedler von Grabieniec sind:
Augusta Jeackel, Seyde, Pigrad, Meisner, Grunwald, Göring, Kwast, Brieger, Werner, Kirsch, Milsch, Gebler, Risk, Gutlz, Werg, Freyde.
Nach den Angaben des Warschauer Hauptarchivs legt der Gutsbesitzer von Radogoszcz im Jahre 1894 in seinen Wäldern die Holländerei Radogoszcz an.
Vom Gute Skoszewy aus, östlich von Lodz, wurden 1795 drei deutsche Dörfer Glogowiec, Glombie und Boginia gegründet, wie dies auch die Forschung von Pastor Kneifel bestätigt. Von grundlegender Bedeutung für die Anfänge der deutschen Kolonisation in der umgegend von Lodz sind die Aufzeichnungen des Pastors Witthold aus Ilow, den in der Jahren 1794 bis 1807 die Lodzer Gegend seelsorgerisch bediente. In einem verzeichnis der evangelischen Schulen, die seiner Aufsicht unterstellt waren, und das im Jahre 1798 verfaßt hatte, finden wir folgende Schulen angeführt:
Die deutsche Dörfer der Umgegend von Lodz:
Somit befanden sich um 1798 auf Lodzer Gebiet 9 deutsche Volkschulen.
Grabieniec taucht in den Quellen an der Wende vom 18. zum 19. Jahrhundert als eine gemietete Ol璠er-Siedlung auf. Nach Angaben aus dem Jahr 1822 lebten in Grabieniec, das zur Gemeinde Zgierz gehörte, 348 Menschen in 43 Häusern, zumeist Arme, die vor allem im Holzeinschlag und in der nahe gelegenen Glashütte beschäftigt waren. Während des Königreichs des Kongresses gab es in dem Dorf eine Grundschule.
Ab 1867 gehörte es zur Gemeinde Rąbień. In der Zwischenkriegszeit gehörte sie zum Kreis Łódzkie in der Woiwodschaft Łódzkie. Am 1. September 1933 wurde innerhalb der Grenzen der Gemeinde Rąbień eine Gemeinde (sołectwo) namens Grabieniec gegründet, die aus den Dörfern Grabieniec, Mikołajew und Odzierady bestand. Während des Zweiten Weltkriegs wurde sie in das Dritte Reich eingegliedert.
Nach dem Krieg wurde Grabieniec kurzzeitig in den Kreis Lodz der Provinz Łódź zurückverlegt, aber am 13. Februar 1946 in Łódź eingegliedert. - Wikipedia.
Głogowiec - ein Dorf in Polen in der Woiwodschaft Łódzkie, im östlichen Kreis Łódzkie, in der Gemeinde Nowosolna, im Landschaftspark Łódź Hügelland, auf einer Höhe von etwa 200-220 Metern über dem Meeresspiegel. In den Jahren 1975-1998 gehörte die Stadt verwaltungsmäßig zur damaligen Woiwodschaft Łódzkie. Wikipedia
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz