Heimatbote - 6/1952
Radomsko - Dziepolc
Pastor Ryszard Róg kończy rozpoczęte w poprzednim numerze sprawozdanie z początków parafii Radomsko Dziepolc, diecezja Petrikau. Podjęte w odpowiedzi na wiele obietnic przeniesienie parafii filialnej z jej pierwotnej lokalizacji do miasta okazało się poważnym błędem. Magistrat ani myślał dotrzymywać swoich obietnic. Teraz za wynajem sali modlitewnej należało zapłacić 45 rubli rocznie. Kantor musiał uczyć uczniów w swoim salonie. Nie otrzymał jednak ani ziemi obiecanej, ani żadnej innej rekompensaty i cierpiał gorzkie trudy. Erdmann Pudewill znosił tę rozpaczliwą sytuację przez dwa lata. Następnie poprosił o zgodę na powrót do Feliksowa. Jego miejsce zajął Wilhelm Schmidt. Schmidt przeniósł się z Antoniowa do Feliksowa, gdy Pudewill poszedł do Radomska. Pozostał w Radomsku do czasu przeniesienia parafii filialnej do Dziepołc. Tam pracował jako kantor i nauczyciel aż do śmierci. Był jednym z najzdolniejszych kantorów, jakich miała parafia w Radomsku-Dziepolcu. Jego wnuk, Gustaw Schmidt, również był kantorem w Dziepolcu w czasie wojny i do upadku.
W latach 1841-1844 parafię filialną obsługiwał pastor Eduard Lembke z Bełchatowa. Mimo dużej odległości, raz w miesiącu odwiedzał parafię. Jego następcą był proboszcz Leopold Otto z Petrikau w latach 1844-1849. Do parafii filialnej należało wówczas siedem kantorów: Antoniów, Bogusławów, Jacków, Konradów, Teodorowie, Krery i Błota Kruplińskie o łącznej liczbie 2000 dusz. Na ich terenie znajdowało się 6 szkół kantorowych i 2 szkoły podstawowe. W 1848 r. polski ziemianin Seweryn Biernacki podarował protestantom mieszkającym w Dziepółwsi kawałek ziemi o powierzchni 7,5 ha wraz z zabudowaniami. Darowizna ta była powodem przeniesienia parafii filialnej z Radomska do Dziepółc. Jak tylko to zrobiono, wybudowano dom modlitwy i szkołę. W tym celu dom, który już wcześniej wymagał dużego remontu, został przebudowany i odpowiednio urządzony. Znajdowała się w nim duża sala do odprawiania nabożeństw, klasa dla dzieci i mieszkanie dla kantora. W domu znajdowała się również mała dzwonnica z dzwonem. Ten drewniany dom służył przez wiele lat, aż stał się zbyt mały i zbyt ubogi i pilnie trzeba było wybudować nowy kościół. Teraz wreszcie życie kongregacyjne mogło się rozwijać w normalny sposób. Początkowe trudności udało się pokonać. To, czego protestanci musieli doświadczyć w ciągu kolejnych dziesięcioleci w zakresie radości i cierpień, prześladowań i zmagań, to oczywiście inna historia. Tymi wierszami chciałbym serdecznie pozdrowić moich parafian i zapewnić ich, że zawsze będę o nich pamiętał i czuł się z nimi związany na wszystkie odległości.
Pastor Richard Holn ,
dawniej Radomsko,
obecnie Kotthausen koło Gummersbach.
-1.jpg)
Radomsko - Dziepolc
Heimatpastor Richard Horn beendet hiermit den in der vorigen Nummer begonnenen Bericht über die Anfänge der Gemeinde Radomsko Dziepolc, Diözese Petrikau. Die auf die vielfachen Versprechungen hin unternommene übertragung der Filialgemeinde aus ihrem ursprünglichen Sitz nach der -Stadt hat sich als folgenschwerer Mißgriff erwiesen. Der Magistrat dachte nämlich nicht daran, seine Versprechungen einzulösen. Es mußten nun jährlich 45 Rubel an Miete für den Betsaal aufgebracht werden. Der Kantor mußte die Schulkinder in seinem Wohnzimmer unterrichten. Aber er erhielt weder das versprochene Land, noch sonst irgendeine Entschädigung und litt bitterste Not. In dieser verzweifelten Lage hat es Erdmann Pudewill zwei Jahre ausgehalten. Dann bat er, nach Feliksow zurückkehren zu dürfen. Seine Stelle übernahm Wilhelm Schmidt. Dieser war, als Pudewill nach Radomsko ging, von Antoniow nach Feliksow übersiedelt. In Radomsko verblieb' er bis zur Verlegung der Filialgemeinde nach Dziepolc. Dort hat er dann bis zu seinem Tode als Kantor und Lehrer gewirkt. Er war einer der tüchtigsten Kantoren, die die Gemeinde Radomsko-Dziepolc jemals aufzuweisen hatte. Sein Enkel, Gustav Schmidt, war während des Krieges und bis zum Zusammenbruch ebenfalls als Kantor in Dziepolc tätig.
In den Jahren 1841-1844 wurde die Filialgemeinde von Pastor Eduard Lembke, Belchatow, betreut. Trotz der großen Entfernung besuchte er die Gemeinde einmal im Monat. Sein Nachfolger wurde Pastor Leopold Otto aus Petrikau von 1844 bis 1849. Zur Filialgemeinde gehörten in jener Zeit sieben Kantorate: Antoniow, Boguslawow, Jackow, Konradow, Teodorow, Krery und Blota Kruplinskie mit insgesamt 2000 Seelen. In ihrem Bereiche befanden sich 6 Kantorats- und 2 Elementarschulen. ' Der polnische Gutsbesitzer Seweryn Biernacki schenkte im Jahre 1848 den in Dziepolc wohnenden Evangelischen ein 7,5 Morgen großes Stück Land samt darauf befindlichen Gebäuden. Diese Schenkung war der Anlaß zur überführung der Filialgemeinde von Radomsko nach Dziepolc. Sobald dies geschehen war, schritt man zur Errichtung eines Bethauses und einer Schule. Zu diesem Zwecke wurde das schon äußerst reparaturbedürftige Haus umgebaut ·und entsprechend eingerichtet. Es befanden sich darin: ein großer Raum für Gottesdienste, ein Unterrichtsraum für die Kinder und die Wohnung für den Kantor. Außerdem erhielt das Haus einen kleinen Glockenturm mit Glocke. Dieses Holzhaus hat viele Jahre seiner Bestimmung gedient, bis es dann zu klein und zu schlecht wurde und man dringend gezwungen war, eine neue Kirche zu bauen. Jetzt endlich konnte sich das Gemeindeleben in normaler Weise entfalten. Die Anfangsschwierigkeiten waren überwunden. Was die Evangelischen im Laufe der nun folgenden Jahrzehnte an Freude und Leid, an Verfolgungen und Kämpfen erleben mußten, das steht freilich auf einem anderen Blatt der Geschichte. Mit diesen Zeilen möchte ich meine Gemeindeglieder recht herzlich grüßen und sie dessen versichern, daß ich ihrer stets gedenken und mich mit ihnen über alle Entfernungen hinweg verbunden fühlen werde.
Pastor Richard Holn ,
früher Radomsko,
jetzt Kotthausen b. Gummersbach
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz