Łódź - Listopad-Grudzień 1914 - 1 Wojna światowa - Ebay

 Łódź w listopadzie - grudniu 1914 roku na łamach niemieckiej prasy. Aukcja internetowa Ebay.

Będków - Cmentarz żydowski - Macewy

     Słoneczny lecz chłodnawy poniedziałek kusił do odwiedzenia cmentarza żydowskiego w Będkowie. Liczyłem, że wspólnie z Agnieszką Łabęcką poszukamy resztek macew. Niestety, Agnieszka była na uczelni w Warszawie...

     Muszę przyznać, że liczyłem na znalezienie kilku fragmentów macew z inskrypcjami, dwie godziny "poszukiwań" nie przyniosło oczekiwanych rezultatów. Kilka fragmentów piaskowca, nic więcej. Zaznaczam, że nie prowadziłem "wykopek" ze szpadlem, tylko oglądałem to co było widoczne na powierzchni. 

                          Kawałki macew, które były widoczne na powierzchni runa leśnego.

     Przyjeżdżając do lasu, spotkałem mieszkańca Rosochy, którego żona wysłała po brzozowe gałązki do zrobienia miotły (w tym miejscu wspólnota wycięła dużo starych brzóz, stosy gałęzi zalegają przy trakcie w kierunku Magdalenki). Nie omieszkałem przeprowadzić krótkiej rozmowy. Oczywiście głównym tematem był leśny cmentarz, niestety, nasza rozmowa nic nie wniosła. Okazało się, że ten pan pochodzi z poznańskiego, ożenił się w Rososze, pamięta ten cmentarz kiedy było jeszcze sporo macew... Jednak w tym temacie był bardzo ostrożny, życzyłem mu miłego dnia i tak się rozstaliśmy.

    Kończąc moją wizytę na cmentarzu, postanowiłem pojechać do pobliskiego Gutkowa, licząc, że spotkam kogoś, kto będzie mógł coś więcej powiedzieć o tej leśnej nekropolii. Jadąc zobaczyłem starszą panią, która wyszła ze swojego podwórza, ciekawa kto tam jedzie. Muszę przyznać, że to była miła rozmowa, okazało się, że mamy wielu wspólnych znajomych w Będkowie, również tych, którzy już odeszli... Temat cmentarza.., widać było, że jest to trudny temat. Stwierdziła, że jej zmarły przed 7 laty mąż miał dużą wiedzą, był od niej starszy o 15 lat... Często chodził na grzyby, odwiedzał ten cmentarz..

Zamieszczam poniżej kilka zdjęć drzew pamiętających ceremonie pogrzebowe będkowskich żydów.

Borowa - Dokumenty archiwalne - 1846-64

 Zeskanowane dokumenty dotyczące Borowej otrzymałem od Beaty Nowickiej, w sobotnie przedpołudnie 15 kwietnia... Należą się przeprosiny, troszeczkę zawaliłem sprawę, zbyt wiele spraw rozpocząłem w krótkim czasie, po prostu się nie wyrabiam...  Becie bardzo dziękuję za ten materiał, w całości zamieszczam go na blogu, jednak moja znajomość rosyjskiego nie pozwala na dokładne tłumaczenie tekstu...

    W tabelach są nazwiska 57 mieszkańców Borowej z lat 1846 - 1864.

Będków - Okupacja - Mordy - Tomaszów Maz. - Obozy koncentracyjne - cz.1

     Ostatnie miesiące poświęciłem gromadzeniu materiałów archiwalnych poświęconych społeczności żydowskiej z Będkowa. Nie wszystkie z nich zamieszczam na blogu, gdyż znajdą się w mojej książce która jest na ukończeniu.

     Okazuje się, że według dokumentów rozstrzelano w czasie okupacji 17 mieszkańców Będkowa wyznania mojżeszowego. Pochowano ich na leśnym cmentarzu żydowskim w Będkowie.

    To nie wszystkie ofiary niemieckiego okupanta. Terror dotknął również Polaków zamieszkałych w Będkowie i okolicy. Podaję w największym skrócie informacje o ofiarach hitlerowców.

1. Pawlik Antoni - rolnik z Będkowa, zastrzelony przez żołnierza Wehrmachtu we wrześniu 1939,        pochowany na miejscowym cmentarzu..

2. Matczak Irena ur. 1922, aresztowana w sierpniu 1943 przez żandarmerię, mieszkanka Będkowa. Zesłana do obozu zagłady w Oświęcimiu, gdzie ją zamordowano.

3. Deka Józef, kowal z Będkowa, ur. w 1902 roku, aresztowany w marcu 1943 roku. Zesłany do obozu zagłady w Oświęcimiu, gdzie go zamordowano.

4. Aresztowano 21 stycznia 1943 na terenie Ewcina, 4 mieszkańców Będkowa, po czasowym areszcie w Tomaszowie, zesłano ich i zamordowano, w obozie zagłady w Oświęcimiu.

    Zygmunt Radomski, ur. 1898, rolnik

    Paweł Stępień, ur. 1908, rolnik.

    Bolesław Osuchowski, ur. 27.08.1923, rolnik.

    Kazimierz Stępień, ur. 17.03.1916.

5. Piera Piotr, mieszkaniec Będkowa, ur. 1902,  aresztowany przez żandarmów jesienią 1943 w Rososze, osadzony w więzieniu w Tomaszowie Maz, następnie zesłany do obozu zagłady w Oświęcimiu, gdzie go zamordowano.

6. W maju 1942 roku, aresztowano w Będkowie dwóch braci zamieszkałych w Będkowie, za podejrzenie ukrywania J. Mierzyńskiego, poszukiwanego przez gestapo w Łodzi. Po czasowym pobycie w więzieniu w Tomaszowie Maz, zesłano ich do obozu zagłady w Oświęcimiu, gdzie ich zamordowano. Bardzo obszerny materiał w tym temacie zamieściłem wcześniej na moim blogu.

     Jan Czarnecki, ur. 4 maj 1903, rolnik

     Marian Czarnecki, ur. 4 sierpnia 1910, rolnik.

Zdjęcia obu braci czarneckich pochodzą z Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

7. W kwietniu 1942 roku, aresztowano w Będkowie 3 polskich policjantów z miejscowego posterunku, oskarżając ich za pomoc w ucieczce dwóm Polakom. Zesłano ich do obozu zagłady w Oświęcimiu, gdzie ich zamordowano. 

     Bolesław Nowak, ur. 24 września 1899.

     Franciszek Szymkowski, komendant posterunku.

     Artur Doroszkiewicz, kapral.

8.  Aresztowano w lutym 1944 roku we wsi Wykno, 4 mieszkańców Będkowa z podejrzeniem o działalność polityczną, po krótkim pobycie w więzieniu w Tomaszowie Maz, zesłano i zamordowano w  obozie koncentracyjnym.

     Władysław Kaczmarek, ur. 3 sierpnia 1897, rolnik.

     Józef Dulas, ur. 1890, rolnik.

     Józef Ziółek, ur. 6 lipca 1901, rolnik.

     Władysław Karliński, ur. 1910, rolnik.

9.  Aresztowano w styczniu 1943 roku we wsi Wykono dwóch mieszkańców Będkowa, więzienie w Tomaszowie Maz, następnie zesłani i zamordowani w obozie koncebtractjbycn.

     Antoni Błoch, ur. 19 maja 1895 roku, rolnik.

     Władysław Heleniak,ur. ok. 192o roku, rolnik.

10. W 1942 roku we wsi Brzustów aresztowano 3 mieszkańców Będkowa i zesłano do nieznanego obozu, gdzie zostali zamordowani:

     Jan Packi, ur. 1900, rolnik.

     Szymor, rolnik

     Jan Dulas, rolnik.

11. W marcu 1942 roku aresztowano w Wyknie 3 mężczyzn, osadzono w więzieniu w Tomaszowie, następnie zesłano do nieznanego obozu, gdzie zostali zamordowani:

     Franciszek Szymański, rolnik.

     Antoni Szymański, ur. 1 sierpnia 1919, rolnik.

     Stanisław Kaczmarek, ur. 1926.

12. Marian Franciszek Lipiński syn Józefa, ur. 21 lutego 1913 roku, aresztowano mieszkańca wsi Ewcin przez żandarmerię w dniu 4 czerwca 1942 roku. Nauczyciel, członek AK, więziony w Oświęcimiu, zamordowany w Gusen.

13. Aresztowano we wrześniu 1943 roku, 2 mieszkańców wsi Magdalenka, osadzeni w więzieniu w Tomaszowie maz, następnie zesłani i zamordowani w obozie Gross Rosen.

      Stanisław Makowski, rolnik.

      Piotr Kurpesa, ur. 1906, rolnik.

14.