czwartek, 26 października 2023

Stary Lubiaszów - Nowy Lubiaszów - Bronisławów - Piotrków - Niemieckie osadnictwo - Der Heimatbote

 Ciekawy materiał o osadnikach niemieckich z terenu Piotrkowa. Nie mam wpływu na prawdomówność autora tego materiału, dla mnie istotne są nazwiska, historia...

Materiał ten zamieszczono w Der Heimatbote -10/1962.

Niemieckie wsie w pobliżu Petrikau.

    Nie możemy tutaj opisać wszystkich niemieckich wsi i gospodarstw w powiecie Petrikau Tryb., ale możemy opisać następujące trzy: Stary Lubiaszów, Nowy Lubiaszów i Bronisławów.

    W Starym Lubiaszowie mieszkało 8 niemieckich rolników, w Nowym Lubiaszowie 18, a w Bronisławowie 9. Te 3 wsie miały piękny dom modlitwy i zadbany cmentarz. Modlitwy odbywały się w domu modlitwy w każdą niedzielę. Dwa razy w roku przyjeżdżał pastor P e t z n i k z Piotrkowa, który również rozdzielał komunię świętą. To była zawsze wielka uroczystość. Jak potoczyły się sprawy po wypędzeniu? Zaraz po wysiedleniu w 1945 r. polski wójt parafii Golesze, Jan Fijałkowski, sprzedał dom modlitwy. Został on rozebrany, a materiał budowlany wykorzystano na stajnie w Stanisławowie. Zlikwidowano również i zalesiono gospodarstwa: Lutomskiego, Welsandta, Puradta, Klemkego i Purodta, aż do cmentarza.

    Społeczność straciła wiele krwi. Tak zostali rozstrzelani przez partyzantów Daniel Lutomski. Alfred Henke, Eduard David i Wilhelm Lutomski. Z rąk morderców zginęli: Aurelle Koßmann, Adolf Schinkel, Emilie Schinkel, Otto Miege, Gustav Puradt, Welsandt.

    Pozostali w Rosji (polegli lub zginęli): Theophil Krüger, Wilhelm Puradt, Hermann Lutomski. Ludwig Baumgart, Oskar Baumgart, Gustav Baumgart, Gottlieb Kitzmann, Otto Klemke, Rudolf Karch.

    Dotychczas zaginieni: Robert Besler, Georg Miege, Bruno Koßmann, Edmund Koßmann, Adolf Puradt, Emil Puradt, Gottlieb Schinkel, Roman Handt, Ludwig Zielke, Rudolf Klemke, Gustav Besler, Otto Klemke, Rudolf Karch. Klemke, Gustav Besler. - Łącznie 19 zabitych i 11 zaginionych.

Obecnie 28 rodzin ze starej społeczności mieszka na zachodzie, a 4 rodziny w strefie.

    W starej ojczyźnie, w Lubiaszowie koło Piotrkowa, pozostała tylko jedna Niemka, Frieda Ruszewska, która mieszka z Polakiem Władysławem Bogusławskim. Oboje mieszkają w gospodarstwie Anny Handt. Podobno we wsi niewiele się zmieniło. Zachował się również cmentarz protestancki, a grobami, na których nadal znajdują się kamienie pamiątkowe i napisy, opiekują się nawet Polacy. - To wiadomość, z której należy się cieszyć.                                                                                     

                                                                                                                 August Zimpel


Interessantes Material über deutsche Siedler in der Gegend von Piotrków. Ich habe keinen Einfluss auf den Wahrheitsgehalt des Autors dieses Materials, wichtig sind für mich die Namen, die Geschichte....


Dieses Material wurde in Der Heimatbote -10/1962 veröffentlicht.

Deutsche Dörfer bei Petrikau.

Wir können hier nicht über alle deutschen Dörfer und Höfe im Kreise Petrikau Tryb. berichten, wohl aber über die nachfolgenden drei: Alt-Lubiaschow, Neu-Lubiaschow und Bronislawow.

     In Alt-Lubiaschow gab es 8 deutsche Bauern. in Neu-Lubiaschow 18 und in Bronislawow 9. Die 3 Dörfer besaßen ein schönes Bethaus und einen gepflegten Friedhof. Im Bethaus wurde jeden Sonntag Andacht abgehalten. Zweimal im Jahr kam Pastor P e t z n i k aus Petrikau, der auch das Hl. Abendmahl austeilte. Das war immer ein, groß, es Fest. Wie ging es hier nach der Vertreibung zu? Gleich nach der Vertreibung 1945 hat der polnische Wójt der Gemeinde Golesze, Jan Fijalkowski, das Bethaus verkauft. Es wurde abgebrochen und das Baumaterial für Ställe in Stanislawow verwendet. Auch wurden folgende Höfe aufgelöst und mit Wald bepflanzt: der des Lutomski, des Welsandt, Puradt, Klemkeund Purodt, bis zum Friedhof.

     Die Gemeinde hat viel Blut lassen müssen. So wurden von Partisanen erschossen: Daniel Lutomski. Alfred Henke, Eduard David und Wilhelm Lutomski. Von Mörderhänden fielen: Aurelle Koßmann, Adolf Schinkel, Emilie Schinkel, Otto Miege, Gustav Puradt, Welsandt.

     In Rußland blieben (gefallen oder umgekommen): Theophil Krüger, Wilhelm Puradt, Hermann Lutomski. Ludwig Baumgart, Oskar Baumgart, Gustav Baumgart, Gottlieb Kitzmann, Otto Klemke, Rudolf Karch.

     Vermißt sind bis zum heutligen Tage: Robert Besler, Georg Miege, Bruno Koßmann, Edmund Koßmann, Adolf Puradt, Emil Puradt, Gottlieb Schinkel, Roman Handt, Ludwig Zielke, Rudolf Klemke, Gustav Besler. - Das sind zusammen 19 Tote und 11 Vermißte.

Heute leben aus der alten Gemeinde im Westen 28 Familien und in der Zone 4 Familien.

     In der alten Heimat, in Lubiaschow bei Petrikau ist von den Deutschen nur ein einziges Mädchen zurückgeblieben, Frieda Ruszewska, die bei einem Polen, Wladyslaw Boguslawski lebt. Die beiden wohnen auf dem Hof der Anna Handt. Wie berichtet wird, soll sich, im Dorf nicht viel verändert haben. Auch sei der evangelische Friedhof erhalten geblieben und die Gräber, die noch mit Denksteinen und Aufschriften versehen sind, würden von den Polen sogar gepflegt. - Eine Nachricht, über die man sich freuen kann.                                                                                     August Zimpel

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz