Propozycja nie do odrzucenia, nic bardziej przyjemnego nie mogło mnie spotkać. Potwierdza, że warto pisać o historii nie tak odległej, tym bardziej, że żyją jeszcze ludzie, którzy byli rodzinnie związani z bohaterami tamtych dni, także sąsiedzi lub znajomi.
W pierwszej informacji, Pan Marek napisał, że "Franciszek Derach ur w 1900 w Woli Rakowej a zam. w Giemzowie. Tak się składa że to mój dalszy krewny (siostrzeniec mojej babki). Nie dysponuję jego zdjęciem osobistym ale mam fotografie z okresu wojny 1920"
Dzisiaj otrzymałem to zdjęcie i szczegółowy jego historię i opis:
"Tak jak rozmawialiśmy przesyłam Panu skany zdjęcia, pierwszy to zdjęcie starego zdjęcia zrobione telefonem,drugie to to samo zdjęcie obrobione w zakładzie fotograficznym ukazujące wiele szczegółów niewidocznych na oryginale. Zdjęcie zrobione ok r 1920 (nie znam dokładnej daty i miejsca). Tak jak Panu mówiłem na fotografii jest mieszkaniec naszej gminy Franciszek Derach uczestnik wojny 1920 r w jednostce czołgowej ,na zdjęciu drugi rząd od góry ,4 od prawej. A teraz trochę szczegółów które udało się uzyskać ze zdjęcia dot żołnierzy a także trochę szerzej o formacji, dużą pomoc jeśli chodzi o umundurowanie uzyskałem od Pana Bolesława Rosińskiego ze Stowarzyszenia Historycznego "Strzelcy Kaniowscy" Na fot jest jedna z kompanii (która?) 1 Pułku Czołgów. 1 PCz przybył do Polski wraz z Armią gen Hallera w czerwcu 1919 r, miejscem docelowym była Łódź, tutaj było dowództwo i warsztaty, po uzupełnieniach Polskim żołnierzem trafił na front, poszczególne kompanie miały przydziały do rózżych dywizji na różnych odcinkach frontu. Takim to zapewne sposobem do 1 Pułku trafiło wielu mieszkańców Łodzi i okolic. Na zdjęciu w centralnym miejscu widzimy 3 oficerów, kapitan (pewnie d-ca kompanii) porucznik i podporucznik.Widoczny ppor. to prawdopodobnie Stanisław Szostak*, ale pewności nie mam. Po lewej stronie widoczne fragmenty czołgu FT-17 (Renault)**,takich czołgów przybyło z Francji 120, z tego 72 szt z działkiem 37mm ,tu akurat w tej wersji. Cześć żołnierzy w furażerkach, pozostali w rogatywkach wz.19, również orzełki, część ma małe orzełki "hallerowskie" pozostali regulaminowe WP. Po bokach w hełmach (francuskie pancerne) ,najprawdopodobniej służba wartownicza, o czym świadczą ładownice, w płaszczach polskich wz. 19 i widoczne długie szpiczaste bagnety od karabinów Lebel. Ciekawym elementem tego zdjęcia jest dobrze widoczny pies, sądząc po jego miejscu w "szyku" to raczej nie przybłęda, być może znawcy przedmiotu po takim szczególe mogą coś powiedzieć o kompanii. Może to taki pierwowzór słynnego niedźwiedzia Wojtka z armii gen Andersa. Niewykluczone że na zdjęciu znajdują się jeszcze inni mieszkańcy naszej gminy bądź okolic, tak więc na zakończenie "Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie"
Dokładnie, " Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie"
Wielka prośba do czytelników, prosimy o "ożywienie" tego zdjęcia, są na nim bohaterowie tamtych czasów, odzyskania przez Polskę Niepodległości, wojny z bolszewikami. Szukałem wspólnie z Panią Iloną Zawalską, (Koło Historyczne w Bukowcu), miejscowych bohaterów, których moglibyśmy promować przy okazji obchodów Święta Niepodległości 1918 roku. Mamy, jestem naprawdę szczęśliwy. Zdjęcie i opis naszego bohatera znajdzie poczesne miejsce w Izbie Pamięci Narodowej w Szkole w Bukowcu! Dziękuję Panie Marku!
Informacje i zdjęcia poniżej o 1 Pułku Czołgów (II RP) pochodzą z Wikipedii.:
1 Pułk Czołgów (franc. 1e Régiment de Chars Blindé Polonais) – oddział broni pancernych Armii Polskiej we Francji i Wojska Polskiego II RP.
Pułk sformowany został wiosną 1919 roku w składzie Armii Polskiej we Francji z inicjatywy gen. Józefa Hallera i Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. Sprzęt oraz obsadę większości stanowisk oficerskich i fachowych przejęto z francuskiego 505 Pułku Czołgów. Pułk był pierwszą polską jednostką wojskową uzbrojoną w czołgi, która zapoczątkowała istnienie broni pancernej w wojskach II RP.
Rozkaz wydany 15 marca 1919 roku nakazywał formowanie pułku w składzie 5 kompanii. Ich liczba odpowiada ilości Dywizji Strzelców w Armii gen. Hallera. Miejscem formowania było Martigny les Bains w Wogezach.
W czerwcu 1919 roku przybył do Polski. Ostatni transport kolejowy opuścił Martigny les Bains 16 czerwca. Punktem docelowym była Łódź, wyznaczona na miejsce postoju pułku. Tu kontynuowano szkolenie oraz uzupełniano stany osobowe ochotnikami z różnych jednostek. Na wyposażeniu posiadał wtedy 120 czołgów Renault FT 17 w tym 72 wyposażone w armaty i 48 w karabiny maszynowe.
Pierwszym pododdziałem pułku, który wziął udział w walkach była 2 kompania czołgów kpt. J.Dufoura. 19 sierpnia 1919, wraz z plutonem reperacyjno-transportowym, oddana została do dyspozycji gen. Szeptyckiego, dowódcy Frontu Litewsko-Białoruskiego. Swój chrzest bojowy przeszła pod Bobrujskiem atakując pozycje bronione przez żołnierzy Armii Czerwonej. Pomimo niesprzyjającego terenu i umocnień przeciwnika, kompania doskonale wywiązała się ze swego zadania. Wspierana przez nią 2 Dywizja Piechoty Wielkopolskiej zdobyła miasto.
27 i 28 września 1919 kompania brała udział w bitwie pod Dyneburgiem wspierając działania 5 pułku piechoty Legionów i istotnie przyczyniając się do sukcesu polskich oddziałów. W bojach tych kompania straciła 2 czołgi.
Generalnie w wojnie polsko-bolszewickiej batalion użyty był pojedynczymi kompaniami, a nawet plutonami. W chwili zakończenia wojny dysponował 114 wozami bojowymi.
W październiku 1921 roku jego kombinowana kompania czołgów uczestniczyła w zajmowaniu tej części Górnego Śląska, jaka przypadła Polsce w wyniku plebiscytu i powstań śląskich.
Wraz z wyjazdem 2 kompanii na front (sierpień 1919), pułk przystąpił do reorganizacji związanej ze zbliżającym się odejściem ochotników francuskich służących w pułku. Pełne przejęcie dowodzenia nastąpiło po 15 listopada 1919 roku. Po tym dniu w pułku pozostało jedynie kilku oficerów i podoficerów francuskich w charakterze doradców i instruktorów. 9 października 1919 roku dowództwo 1 batalionu i 1 kompanię czołgów przegrupowano do Wilna jako do miejsca stałego postoju. W końcu października dołączyła do nich powracająca z frontu 2 kompania czołgów.
Po zawieszeniu broni 1 batalion pozostawał pierwotnie we Lwowie. Jednak wobec braku odpowiednich warunków lokalowych, z początkiem 1921 roku przeniesiony został do Warszawy na Cytadelę, a następnie do kompleksu budynków przy ul. Konwiktorskiej.
2 batalion z Białegostoku, przez Kraków, trafił do Żurawicy.
3 batalion z początkiem stycznia 1921 przeniesiono do Biedruska, a jesienią do Poznania.
W Łodzi pozostało dowództwo pułku, kompania zapasowa i warsztaty pułkowe.
11 sierpnia 1921 roku zlikwidowano dowództwo pułku, a bataliony usamodzielniono. Warsztaty pułkowe i kompanię zapasową podzielono między trzy bataliony.
16 lutego 1922 roku MSWojsk. nakazało odtworzenie 1 Pułku Czołgów w Żurawicy.
Do garnizonu przybył 1 batalion i Centralna Szkoła Czołgów. W styczniu 1923 roku przybył też 3 batalion.
W nowej organizacji pułk składał się z:
- dowództwa pułku
- drużyny dowódcy
- trzech batalionów czołgów — (po dwie kompanie)
- kadry batalionu zapasowego
- warsztatów pułkowych
W październiku 1930 roku pułk przeniesiono do Poznania. Na podstawie rozkazu MSWojsk. z 8 lipca 1931 roku 1 Pułk Czołgów z Poznania przemianowano na 1 Pułk Pancerny. Jego 2 batalion stacjonujący w Żurawicy połączony z 2 Dywizjonem Samochodów Pancernych dał początek 2 Pułkowi Pancernemu. W miesiąc później powołano 3 Pułk Pancerny w Modlinie.
Od grudnia 1933 roku pułk po dołączeniu 7 Dywizjonu Samochodowego, przemianowano na 1 Batalion Czołgów i Samochodów Pancernych, a 26 lutego 1935 roku na 1 Batalion Pancerny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz