W okresie od 1810 do 1860 roku trwała niezakłócona niemiecka kolonizacja wiejska. W większości osad - córek powstawały na gruntach dworskich, a do 1843 roku także na gruntach koronnych. Spojrzenie na mapę kwatermistrzowską, która pokazuje nam warunki osadnicze około 1828 roku, pokazuje nam rozwój osadnictwa niemieckiego. W okolicach Łodzi, zwłaszcza na zachodzie, znajdujemy 24 nowe miejscowości z nazwiskiem "Buden". Nazwa ta daje nam szczególnie dobre zrozumienie trudnych warunków polanowych w Puszczy Łódzkiej. W pierwszych latach karczowania puszczy główną pracą było uzyskanie gruntów ornych. Nie starczyło czasu na wybudowanie odpowiednich mieszkań i budynków gospodarczych. Z tego powodu ludzie zadowalali się życiem w prymitywnych chatach z trawy lub ziemi. Polskiemu sąsiadowi nie podobało się to zjawisko. Dlatego początkowo zabudowane chaty do gotowania oleju nazwał po prostu "chatami" i dodał nazwę odpowiedniego osiedla lub inne znaki. Możliwe też, że niemiecka wieś powstała w licznych miejscach leśnych, gdzie stały stragany gorzelników potażu lub hut smoły. Obecnie tylko pięć niemieckich wsi nosi nazwę "Buden". Poszczególne niemieckie wsie z biegiem czasu zmieniały swoje nazwy. Początkowo Pustkowa Góra była wyraźniej nazywana Pustkowiem Górnym; Kalonka - Mieszkami; Rexul Holland - Chociszewer Holl. Należy również wymienić niemieckie nazwy miejscowości. I tak wieś Piaskowa Góra = Jeschkenberg; Majdany - Maidom; Stępowizna = Stempowiese; Chechło = Hechel; Chorzeszów = Korischew; Mileszki = Militz; Rydzyny = Reisner Holl; Rossanów = Rosenau. Mapa kwatermistrzowska dostarcza nam również informacji o początkach handlu suknem w okolicach Łodzi. Liczne czyste potoki, które mają swoje źródła na płaskowyżu łódzkim, zostały około 1825 roku zajęte przez liczne młyny pełnoziarniste. Na Moszczenicy znajdują się cztery folusze: w Sosnowcu, Smolicach, Swędowie i Giecznie. Na potoku Czarnówka były też cztery: w Szczawinie, Smardzewie, Kielminie i Dobrem. Ponadto istniały folusze w Ciosnach, Dąbrowie koło Zgierza, w Mrożycy, Żakowcu, Trupiance i Karkoszce. W bezpośrednim sąsiedztwie Łodzi, w Lamusmühle, znajdował się również młyn pełnoziarnisty. Późną osadą rodową na ziemi łódzkiej jest wieś Bechcice, którą w 1835 roku kupiło sześciu kolonistów z Hesji-Darmstadt, ze wsi Komrod, Keltingen, Niedergosse, Elbenrod i Elbertsheim od właściciela ziemskiego Kwirina Okołowicza z Bechcic za 333 Rhein. Gulden na kopyto, w sumie 60 Kopyt reńskich. Kraina olejenia składała się z: lasy, grunty orne, łąki, bagna. Pastwiska i zadymiona ziemia. Były tylko 2 wolne lata. Właściciel zobowiązał się dostarczyć 20 000 cegieł na budowę szkoły. Koloniści dali 2430 rh. guldenów w gotówce, 6222 rh. guldenów wpłacili do banku we Frankfurcie, resztę 13 000 rh. guldenów po przejęciu ziemi. W tych samych warunkach powstały około 1835 roku heskie wsie Babiczki i Konstantynówek oraz wieś Srebrna, założona przez badeńskich obywateli wyznania katolickiego. W 1838 roku powstała heska wieś Łobudzice koło Szadku.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Im Zeitraum von 1810 bis 1860 nimmt die deutsche ländliche Kolonisation ihren ungestörten weiteren Verlauf. Es entstehen meist Tochtersiedlungen auf gutsherrschastlichem Boden und bis 1843 auch auf Kronsland. Ein Blick aus die Quartiermeisterkarte, die uns die Siedlungsverhältnisse um 1828 wiedergibt, zeigt uns das Werden der deutschen Siedlungen. Wir finden in der Umgegend von Lodz, ganz besonders zahlreich im Westen, 24 Neudörfer mit dem Zunamen „Buden". Diese Bezeichnung läßt uns die schweren Rodnngsbedingungen im Lodzer Urwald besonders gut verstehen. I n den ersten Jahren der Abräumung der Urwälder galt die Hauptarbeit der Gewinnung von Ackerboden. Zur Errichtung von ordentlichen Wohn- und Wirtschaftsgebäuden reichte die Zeit nicht aus. Aus diesem Grunde begnügte man sich mit dem Unterkommen in primitiven Rasen- oder Erdbuden. Dem polnischen Nachbarn fiel diese Erscheinung aus. Darum nannte er die aus Eröbuden anfänglich aufgebaute Roöungssieölung einfach „Buden", wobei als Ergänzung noch der Name des betreffenden Gutshoses oder anderweitige Kennzeichen hinzukamen. Auch liegt die Möglichkeit nahe, daß an zahlreichen Waldstellen, wo früher die Buden der Pottaschebrenner oder Teerschweler gestanden haben, nun ein deutsches Dorf angelegt wurde. Gegenwärtig tragen die Bezeichnung „Buden" nur fünf deutsche Ortschaften. Einzelne deutsche Dörfer wechselten im Laufe der Zeit ihre Namen. Anfänglich hieß Pustkowa Góra eindeutiger Pustkowie Górne; Kalonka nannte sich Mieszki; Rexul Holland trug auch die Bennenung Chociszewer Holl. Nicht unerwähnt sollen auch deutsche Dorsnamen bleiben. So heißt auch in der Gegenwart das Dorf Piaskowa Göra = Jeschkenberg; Majdany — Maidom; Stępowizna = Stempowiese; Chechlo = Hechel; Chorzeszow = Korischew; Mileszki = Militz; Rydzyny = Reisner Holl; Rossanow = Rosenau. Die Quartiermeisterkarte gibt uns auch Aufschluß über die Ansänge des Tuchmachergewerbes in der Umgegend von Lodz. Die zahlreichen klaren Bächlein, die auf der Lodzer Hochfläche ihren Ursprung nehmen, waren um 1825 mit vielen Walkmühlen besetzt. Am Flüßchen Moszczenica finden wir vier Walkmühlen, so in Sosnowiec, Smolice, Swendow und Gieczno. Am Bach Czarnówka ebenfalls vier: in Szczawin, Smardzew, Kielminia und Dobre. Weiterhin bestanden Walkmühlen in Ciosny, Dabrowa bei Zgierz, in Mrozyca, Zakowiec, Trupiankä und Karkoszka. In der nächsten Nähe von Lodz, in der Lamusmühle, bestand ebenfalls eine Walke. Eine verspätete Stammsieölung auf Lodzer Boden ist das Dorf Bechcice, das im Jahre 1835 von sechs Kolonisten aus Hessen-Darmstadt, aus den Dörfern Komrod, Keltingen, Niedergosse, Elbenrod und Elbertsheim vom Gutsbesitzer Quirin Okolowicz aus Bechciee für 333 Rhein. Gulden die Hufe, im ganzen 60 Rheinische Hufen, gekauft wurde. Das Sieölungslanö bestand aus: Wald, Ackerboden, Wiesen, Sümpfen. Weideland und verstraucheltem Boden. Es gab nur 2 Freijahre. Zum Bau einer Schule verpflichtete sich der Grundherr 20 000 Ziegel zu liefern. Handgeld gaben die Kolonisten 2430 Rh. Gulden, in einer Frankfurter Bank zahlten sie 6222 Rh. Gulden ein, den Rest von 13 000 Rh. Gulden nach Uebernahme der Länder. Unter gleichen Bedingungen entstanden um 1835 das Hessendorf Babiczki und Konstantynówek und das von Badensern katholischer Religion gegründete Dorf Srebrna. Das Hessendorf Lobudzice bei Szadek ist 1838 angelegt worden.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz