Warunki glebowe w niemieckich osiedlach są w większości przypadków dość słabe. Piaszczyste pola i kruche łąki wymagają dobrego nawożenia, które, jak wiadomo, dostarcza Łódź, skąd dzień w dzień, zwłaszcza zimą, transportuje się niezbędne nawozy w znanych "kanonach". W pomorskich wsiach na wschód od Łodzi jakość gleby jest lepsza, znajdujemy tam miejscami dobrą glebę zbożową.
Poszczególne nazwy miejscowości mówią wyraźnie o niskiej jakości gleby, o bagnach i moczarach. I tak Ruda oznacza bagno, Pustkowa Góra - pojedyńczą górą, Kały - bagno, Żabieniec - żabi staw, Piaskowa Góra - piaskową górę, Zgniłe Błoto - zgniłe bagno, Chechło - bagno, Wierzbno - grunt wierzbowy, Błoto - pleśń, Krzewie - krzewy, Rydzyny - miejsce Reitzkera, Rokitnica - zarośla pastwiskowe, Biała - grunt piaszczysty. Łuk leśny wskazuje: Dąbrówka, Krasnodęby - las dębowy, Grabieniec, Grabina - las grabowy, Jagodnica - jagodowy grunt, Lipiny - las lipowy, Głogowiec - krzewy tarniny, Grünberg, Krogulec - gniazdo krogulca.
Należy również zaznaczyć, że wiele niemieckich wsi w regionie łódzkim graniczy z rozległymi lasami koronnymi lub prywatnymi, takimi jak: Grünberg (Zielona Góra), Justynów, Wilhelmswalde (Borowa), Königsbach (Bukowiec), Pustkowa Góra, Tkaczewska Góra, Adamów, Słowik, Rosanów, Zofiówka, Pawlikowice, Swędów, Anielin, Wiączyń, Chechło, Rąbień. Położenie granic lasu jest kolejnym dowodem na to, że wsie te powstały w wyniku wyrębu. Co więcej, przemawia to również za złym stanem gleby. Polskiemu gospodarzowi nie opłacało się uprawiać tych słabych bagiennych gleb. Z załączonej mapy wynika również, że rozwój osadnictwa niemieckiego związany był z piaszczystymi, częściowo kruchymi terenami między Ozorkowem a Pabianicami i dalej na południe od Pabianic. W okolicach Pabianic znajdujemy liczne założenia wiejskie już w średniowieczu, które powstały z inicjatywy administracji krakowskiej kapituły katedralnej, której własnością były tereny wokół Pabianic. Jakość łuków w tym miejscu była przeciętna. Na północ od Ozorkowa i za doliną Bzury w okolicach Lentschütz nie ma niemieckich wsi polanowych. Wszystko tu było już zasiedlone w XII i XIII wieku. Duże połacie zostały wówczas zaorane, a trawiaste łąki służyły do wypasu.
Die Bodenbeschaffenheit in den deutschen Siedlungen ist in den meisten Fällen recht schlecht. Sandige Felder brüchige Wiesen erfordern eine gute Düngung, die wie bekannt Lodz liefert, woher besonders zur Winterzeit in den bekannten "Kanonen" tagaus, tagein die erforderlichen Düngemittel gefahren werden. In den pommerschen Dörfern östlich von Lodz ist die Qualität des Bodens besser, wir finden dort stellenweise guten Kornboden.
Von der geringen Bodengüte, von Morast und Sumpf sprechen eindeutig die einzelnen Ortsnamen. So bedeutet Ruda - einen Sumpf, Pustkowa Góra - den Einzdberg, Kały - Sümpfe, Żabieniec - Froschtümpel, Piaskowa Góra - Sandberg, Zgniłe Błoto - der Faulsumpf, Chechło - Sumpf, Wierzbno - Weidengrund, Błoto - Moder, Krzewie - Strauchwerk, Rydzyny - Reitzkerplatz, Rokitnica - Weidegestrüpp, Biała - Sandboden. Den Waldbogen zeigen an: Dąbrówka, Krasnodęby - Eichwald, Grabieniec, Grabina - Weißbuchenwald, Jagodnica - Beerengrund, Lipiny - Lindenwald, Głogowiec - Schlehensträucher, Grünberg, Krogulec - Sperberhorst.
Es sei noch darauf hingewiesen, daß sehr viele deutsche Dörfer des Lodzer Gebiets an ausgedehnte Krons - oder Privatwälder grenzen, so: Grünberg, Justynów, Wilhelmswalde, Königsbach, Pustkowa Góra, Tkaczewska Góra, Adamów, Słowik, Rossanów, Zofiówka, Pawlikowice, Swędów, Anielin, Wiączyń, Chechło, Rembów. Diese Waldgrenzlage ist eben ein Beweis mehr für die Entstehung dieser Dörfer durch Rodungen. Weiterhin spricht dies auch für die schlechte Beschaffenheit des Bodens. Dem polnischen Grundherrn war die Erbarmachung dieser geringer sumpfigen Böden nicht lohnend. Aus der beigefügten Karte ist ebenfalls ersichtlich, daß die Entstehung der deutschen Siedlungen an die sandigen, zum Teil brüchigen Landstriche zwischen Ozorków und Pabianice und weiterhin südlich von Pabianice gebunden war. In der Umgegend von Pabianice finden wir bereits im Mittelalter zahlreiche Dorfgründungen, die von der Verwaltung des Krakauer Domkapitels dessen Eigentum das Land um Pabianice war, angelegt wurden. Die Bogengüte war hier im Durchschnitt mittelmäßig. Im Norden von Ozorków bis hinaus über das Bzuratal bei Lentschütz liegen keine deutsche Rodungsdörfer. Hier war bereits im 12. und 13. Jahrhundert alles besiedelt. Große Strecken wurden damals unter den Pflug genommen, die grasreichen Wiesen Diehweiden ausgenützt.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz