piątek, 26 lutego 2016

Będków - Żydzi - Getto - Zagłada

Ponownie czerpię materiały z ciekawej książki Zdzisława Stasiaka: RGO Delegatura Będków w dokumentach. Jest to materiał dotyczący powstania Rady Głównej Opiekuńczej, która pomagała przesiedleńcom na terenie Będkowa i okolic. Jedyne co znalazłem w tej książce na temat Żydów to:
Getto w Będkowie.
Utworzone na przełomie IV i V 1942 r. zlikwidowane we IX 1942 r. Ogółem w getcie przebywało około 300 żydów, m.in. z Będkowa, Rzgowa i Tuszyna. Mieszkańcy getta pracowali na terenie gospodarstwa rolnego, przy budowie drogi Będków - Prażki oraz wykonywali prace porządkowe na terenie Będkowa. 10 osób hitlerowcy rozstrzelali podczas likwidacji getta. Pozostałe wywieźli ze stacji kolejowej Skrzynki* do ośrodka zagłady w Treblince.**...



                      Granice będkowskiego getta od strony ulicy Krzywej.

Jak wcześniej pisałem, właścicielem tego gospodarstwa był mój dziadek Wojciech Pachniewicz, znajdowało w klinie ul. Krakowskiej 1 z ulicą Krzywą.
Z opowieści naocznych świadków, Żydzi drogę do Skrzynek przeszli w kolumnie pieszej, co prawda dano podwody, zaledwie kilka konnych furmanek dla najbardziej chorych. Było to marsz śmierci, hitlerowcy znęcali się straszliwie nad cieniami ludzkimi, wygłodzonymi i osłabionymi  z niedożywienia Żydami.

Lista Żydów będkowskich z roku 1940  ( opracowana wspólnie przez pp. Czesława Płachtę i Feliksa Makowskiego)

                                  Żydzi Będkowscy w r. 1940

 1). Elo Blank                          - Kowal          -         6 osób
 2). Haskiel Blank                    - rybak           -         4 osoby
 3). Sisz Grubas                       - piekarz         -         3 osoby
 4). Rozumblum Aute               - zeger            -         5 osób
 5). Efke Lewkowicz                - sklepowy      -         4 osoby
 6). Abramczycy                      - szewcy         -         5 osób
 7.). Wołek Jacek                     - sklepowy      -         4 osoby
 8). Gdalewicz Autek                -                    -         6 osób
 9). Tojwe Icek                        - olejarnia       -         6 osób
10). Abram Autek                    - rzeźnik         -         5 osób
11). Zukin Abram                     - jatka            -         7 osób
12). Moniek Izyk                      - fryzjer          -        4 osoby
13). Moszek Sulko                   - piekarz         -         6 osób
14). Binem Lejzerowicz            - Podrabin      -         5 osób
15). Guterman Leib                  - handlarz       -         5 osób
16). Uszer Abram                     - krawiec        -         6 osób
17). Jojne Aute                         - skup zboża   -         7 osób
18). Simo Gersin                       - skup skórek  -        5 osób
19). Josek Guterman                 - rzeźnik         -         8 osób
20). Stolarski Abram                 - czapnik         -         4 osoby
21). Flato Mejsio                      - krawiec         -         5 osób
22). Szulc Abram                      - skóry           -          6 osób
23). Pinkus Aute                       - rzeźnik         -          6 osób
24). Jejcio Guterman                 - skup zboża   -          4 osoby
25). Flako Autek                       - szewc           -          4 osoby
26). Lewkowicz Iroz                  - rzezak         -           4 osoby
27). Haskiel Herszt                    - szklarz         -           3 osoby
28). Fajga z Matką                    - biedota         -           2 osoby
29). Cipa Lejzerowicz               - komunista?   -           2 osoby
30). Wajsztat Abram                 - rzeźnik         -           4 osoby




*Skrzynkistacja kolejowa w Skrzynkach, w województwie łódzkim, w Polsce. Na stacji zatrzymują się pociągi jeżdżące na trasie do Opoczna, Tomaszowa Mazowieckiego oraz Koluszek
Materiał z Wikipedii
** Obóz zagłady w Treblince (SS-Sonderkommando Treblinka; niem. komando specjalne) był pod względem liczby ofiar drugim po Auschwitz-Birkenau miejscem, w którym Niemcy na masową skalę mordowali ludność żydowską. Organizacyjnie obóz był, podobnie jak Bełżec i Sobibór, podporządkowany strukturom „Akcji Reinhardt”, podczas której w tych trzech ośrodkach masowej zagłady wymordowano od marca 1942 r. do października 1943 r. blisko 1,5 miliona europejskich Żydów.
Treblinka była bez wątpienia ośrodkiem najbardziej efektywnym. Podczas szesnastomiesięcznego istnienia obozu zamordowano w nim setki tysięcy Żydów, głównie z Generalnego Gubernatorstwa, ale także z Okręgu Białystok, getta w Terezinie, czy też z Czechosłowacji, Grecji i Bułgarii. Ze względu na niedostateczną ilość materiałów źródłowych trudno ustalić właściwą liczbę zamordowanych. W literaturze fachowej waha się ona od 700 tys. do 900 tys. Wszystkie ofiary uśmiercono między 23 lipca 1942, a 19 sierpnia 1943 roku (daty pierwszej i ostatniej deportacji).


Arbeitslager Treblinka, SS-Sonderkommando Treblinka, Vernichtungslager Treblinka – wymiennie stosowane nazwy kompleksu dwóch niemieckich obozów, pracy i zagłady, istniejących w latach 1941–1944 ... Wikipedia

Materiał: Obóz zagłady w Treblince - Miejsca martyrologii - Zabytki ...















Brak komentarzy:

Prześlij komentarz