niedziela, 19 marca 2017

Judaika - Żydzi w dawnej Polsce - Polska Obrazy i opisy - Lwów - 1906 - cz.2


...Odrębność ta Żydów w ostatnich czasach wyraziła się najdobitniej, w kierunku szowinistycznym, znanym pod nazwą Syonizmu, czyli dążności ku wydzieleniu się z pośród społeczeństwa otaczającego, a nawet ku zapanowaniu nad niem w imię faktycznego posiadania znacznej ilości ziemi i ogromnych kapitałów.

                                                 Żydzi polscy pod zaborem rosyjskim.

Zważywszy, iż ludność żydowska prędzej się mnoży od polskiej, co widzieliśmy na cyfrach jej przyrostu od r. 1831 w królestwie, wyrachować można przyszłe jej pomnożenia i przewidywać wolno chwilę, kiedy dorówna nam liczbą nam i nas przeważy. Czy i kiedy do tego przyjdzie, dzisiaj wyrzec niepodobna. To tylko pewne, że jedyną drogą do uratowania odrębności naszej od przewagi żydowskiej jest usilne wchłanianie ich w narodowość naszą przez jednoczenie się społeczne i rodzinne. Tym tylko sposobem usunąć możemy z duszy żydowskiej te rysy antypatyczne i dla kraju szkodliwe, które z konieczności rozwijają się w każdej gromadzie, nie uznawanej za swoją, za krajową. Żydzi, osiadli pod zaborem pruskim, mówią po niemiecku i trzymają z Niemcami; w Galicji grają dość dwuznaczną rolę, mówią pomiędzy sobą przeważnie żargonem czyli szwargotem niemieckim, a zapisują się urzędownie do narodowości polskiej. W Królestwie stosunkowo najwięcej jest spolszczonych i ochrzczonych Żydów; światlejsi mówią mówią w domu po polsku, mniej ukształceni po niemiecku. W guberniach niegdyś polskich cesarstwa Rosyjskiego Żydzi inteligentni głośno zaliczają się do narodowości rosyjskiej i w domu po rosyjski mówią:
większość nieinteligentna mówi szwargotem, umie po polsku i nieco po rosyjsku, a z ludem miejscowym porozumiewa się jego językiem.....

                                 Żyd galicyjski w czapce szabasów (z fot.J.Kriegera w Krakowie).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz