niedziela, 24 stycznia 2016

Będków - Prażki - Jakubów - Wł.Reymont - Gazeta - 1987 - cz.1

Pani Agata Karlińska, zamieszczając w dniu dzisiejszym w Grupie Przyjaciół Ziemi Będkowskiej na Facebooku, post dotyczący Władysława Reymonta i Prażek -Jakubowa, niejako zmusiła mnie do zamieszczenia artykułu z Piotrkowskich Wieści z 13.XI.1987 roku. Jak każdy inny, ten materiał otrzymałem od pani Alicji Jatczak. Faktycznie, temat Reymonta jest chyba najważniejszy w dziejach naszej gminy Będków. Bywałem podczas wycieczek rowerowych w Jakubowie, niestety teren jest zamknięty. Dopiero po bezpośrednim kontakcie z panią, która opiekuje się tym muzeum, a mieszkającą w Warszawie, można ustalić termin jego zwiedzania. Myślę, że dużą rolę powinien odegrać samorząd gminy Będków, aby muzeum było czynne przynajmniej 3-4 dni w tygodniu. 
Z artykułu Anny Pasek, prezentuję drugą część, dotyczącą Wł. Reymonta, w pierwszej jest zamieszczony rys historyczny gminy Będków.

 
                                           

                                               Na tropach Reymonta 
 Wśród płaskich i rozległych pół ze skoszonym zbożem ustawionym w kopki - mała oaza zieleni. Dużo wierzb, olszyny. Przy samym zakręcie błotnistej drogi, w głębi cienistego ogrodu mały drewniany domek, nieco dalej przy dziurawym moście nad rzeczką Miazgą murowany młyn i olbrzymia, rozdarta lipa. Pod tą lipą, spięta teraz łańcuchami, pisywał swoje utwory Władysław Stanisław Reymont, a w położonym po drugiej stronie Miazgi drewnianym młynie, który już się nie zachował, pracował ojciec Reymonta. Autor "Chłopów" przebywał tutaj przez 26 lat. Jego ojciec kupił tu mająteczek w części wsi Prażki, zwanej Jakubowem, zbudowanym opodal miejsca gdzie stał poprzedni, ustawiono trzy głazy. Na jednym z nich wyryto napis: "W latach 1880-1906 stał tu dom, w którym spędził lata młodości i pisał pierwsze utwory Wł.St.Reymont, Laureat Nagrody Nobla" Obecnie domek i młyn są własnością siostrzenicy Reymonta i jej bratanicy, czyli wnuczki brata pisarza.

                               Władysław Reymont – Wikipedia, wolna encyklopedia
 
Różne wsie chciały "przypisać" sobie Reymonta. Spory dotyczyły głównie tego, która z nich jest pierwowzorem ukazanych w "Chłopach" Lipców. Kobiele Wielkie - gdzie się urodził, Lipce - gdzie pracował (ale tylko przez rok - jak zastrzegają sobie będkowianie), ale to podobno właśnie w Prażkach- Jakubowie rodzili się "Chłopi". Dwa stawy we wsi, na które powołuje się każda ze wsi - pretendentek, nie są żadnym dowodem, ponieważ w owym czasie każda prawie wieś miała stawy, a poza tym póki nie zarosły, miały je również i Prażki. Przyjaciele Ziemi Będkowskiej przytaczają inne, ważniejsze, ich, zdaniem, dowody, z którymi nie mogą wytrzymać konkurencji pozostałe wsie chcące uchodzić za prototyp Reymontowskich Lipców.
                                             Koniec części I
 
Zamieszczam życiorys sławnego noblisty z Wikipedii:

Władysław Reymont – Wikipedia, wolna encyklopedia

https://pl.wikipedia.org/wiki/Władysław_Reymont
 
Władysław Stanisław Reymont, właśc. Stanisław Władysław Rejment (ur. 7 maja 1867 w Kobielach Wielkich, zm. 5 grudnia 1925 w Warszawie) – polski pisarz, prozaik i nowelista, jeden z głównych przedstawicieli realizmu z elementami naturalizmu w prozie Młodej Polski. Niewielką część jego spuścizny stanowią wiersze. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za czterotomową „epopeję chłopską” Chłopi
Reymont urodził się w rodzinie organisty. Jego ojciec, Józef Rejment, człowiek oczytany, miał wykształcenie muzyczne i w tuszyńskiej parafii pełnił obowiązki organisty, a także prowadził księgi stanu cywilnego i korespondencję proboszcza z władzami rosyjskimi. Matka, Antonina z Kupczyńskich, miała talent do opowiadania. Wywodziła się ze zubożałej szlachty krakowskiej; w latach dojrzałych pisarz fakt ten często podkreślał.
Rodzice chcieli, aby został organistą. Odmówił uczęszczania do szkół, często zmieniał zawody, miejsca zamieszkania, dużo podróżował po Polsce i Europie. Ukończył Warszawską Szkołę Niedzielno-Rzemieślniczą. W latach 1880–1884 uczył się zawodu krawieckiego w Warszawie, po czym został czeladnikiem. W okresie 1884–1888 był aktorem w wędrownych grupach teatralnych, następnie w latach 1888–1893 dzięki protekcji ojca znalazł zatrudnienie jako niskiej rangi funkcjonariusz Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, pracując m.in. w Rogowie i Lipcach. W 1890 r. zmarła matka pisarza. Z twórczości literackiej utrzymywał się od 1894, kiedy przeniósł się do Warszawy, jednak swoje pierwsze wiersze pisał już w 1882 roku.
13 lipca 1900 r. Reymont uległ wypadkowi kolejowemu. Trafił do szpitala z dwoma złamanymi żebrami, jednak w raporcie lekarskim napisano, że pisarz ma 12 złamanych żeber oraz inne kontuzje ciała i nie wiadomo, czy będzie nadal zdolny do pracy umysłowej. Notatkę szpitalną sfałszował dr Jan Roch Raum. Wysokie odszkodowanie w wysokości 38 500 rubli pomogło mu zdobyć niezależność finansową.
15 lipca 1902 w Krakowie ożenił się z Aurelią Szabłowską z domu Schatzschnejder, ślub odbył się w kościele Karmelitów na Piasku. W tym samym roku umarł jego brat Franciszek.
W 1905 roku Władysław Reymont był świadkiem wydarzeń rewolucji 1905 roku. Swoje obserwacje ze strajku powszechnego i demonstracji w Warszawie, po ogłoszeniu manifestu konstytucyjnego przez cara Mikołaja II, opisał m.in. w tekście Kartki z notatnika w nr 45 Tygodnika Ilustrowanego. Zbiór jego wspomnień z okresu, nazwanych Z konstytucyjnych dni. Notatki, przedrukowano następnie w 1956 r. w III tomie Dzieł wybranych, pt. Nowele.
Był członkiem Ligi Narodowej przed 1914 rokiem. W odpowiedzi na deklarację wodza naczelnego wojsk rosyjskich wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z 14 sierpnia 1914 roku, podpisał telegram dziękczynny, głoszący m.in., że krew synów Polski, przelana łącznie z krwią synów Rosyi w walce ze wspólnym wrogiem, stanie się największą rękojmią nowego życia w pokoju i przyjaźni dwóch narodów słowiańskich.
W 1920 r. zakupił majątek w Kołaczkowie k. Wrześni.
13 listopada 1924 roku Reymont otrzymał Nagrodę Nobla. Do końca życia zasiadał w składzie Kapituły Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł w Warszawie 5 grudnia 1925 r. 9 grudnia został pochowany w alei Zasłużonych na cmentarzu Powązkowskim, a jego serce wmurowano w filarze kościoła pw. św. Krzyża.
 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz