Andrespol - Ceramika - Jan Krause - Pumeks - Dziennik Łódzki - 1961

 Tego, że w pobliskim Andrespolu produkowano pumeks nigdy bym nie przypuszczał! Wszystko pięknie opisano, oprócz tego, że fabrykę założył dawno temu osadnik Jan Krause, który spoczywa 2 kilometry dalej od swojej nieistniejącej już fabryki na cmentarzu ewangelickim w Andrzejowie.... Smutne..

     Smutne jest również to, że nie ma nawet śladu, malutkiej tablicy, że była tam fabryka, która dawała pracę i chleb setkom rodzin w Andrespolu i okolicy przez prawie 100 lat.......

Dziennik Łódzki. 1961-10-03 R. 17 nr 233

                                                ANDRESPOL - JEDYNY NA ŚWIECIE.

                                                 Z PUMEKSEM DO FILHARMONII?

     Trzeba przyznać, że pytanie postawione w tytule brzmi nieco szokująco. Ale naprawdę należy odpowiedzieć twierdząco. Właśnie ten pumeks toaletowy, którego wszyscy używamy, w większych nieco rozmiarach jest bardzo pożyteczny przy budowie wielkich sal koncertowych, teatrów, oper, kin, hal w atelier filmowym, rozgłośni radiowych.

    Prawdziwy pumeks jest przedmiotem eksportu tych krajów, które "cieszą się" z posiadania wulkanów czynnych. Sztuczny pumeks natomiast jest niczym innym jak ... szkłem odpowiednio spreparowanym, po szeregu skomplikowanych czynności otrzymującym nazwę szkła piankowego.

     Jedynym w Polsce producentem szkła piankowego są Łódzkie Zakłady Ceramiki Budowlanej w Andrespolu koło łodzi. Przepraszam - są one jedynym na świecie producentem białego szkła piankowego - gdyż czarny pumeks sztuczny produkują tylko dwa kraje: USA i Czechosłowacja. Tak więc - niewątpliwy powód do dumy.

    Zakłady Ceramiki Budowlanej w Andrespolu można porównać do małej huty szkła, która natychmiast otrzymany półfabrykat tłucze w "drobny maczek". Z tego "maczku" - po dodaniu odpowiednich składników, wypaleniu i ostudzeniu - uzyskuje się pokaźnych rozmiarów bloki, bardzo lekkie i służące do wykładania ścian w różnych budowach przemysłowych (np. w chłodniach) i obiektach użytku kulturalnego. W pierwszym przypadku bloki te służą do izolacji, ciepło - i zimno chroni w drugim - wyśmienicie wzmagają akustykę sali. Również nasze statki, wielokrotnie eksportowane, otrzymują wykładziny ze szkła piankowego - szczególnie odpornego na warunki tropikalne. Wobec dużego zapotrzebowania krajowego, eksport szkła piankowego jest niewielki - niemniej naszymi odbiorcami są kraje strefy dolarowej, takie jak RFN, Dania i Austria.

    W planie 5-letnim planowana jest rozbudowa zakładów - powstanie nowy oddział produkcji szkła piankowego, całkowicie zmodernizowany i nastawiony na nowy proces technologiczny, zbliżony do czeskiego. Tam produkować się będzie czarne szkło piankowe. Rozpoczęcie budowy nowego oddziału przewidziane jest na rok 1963, uruchomienie na rok 1964.

    Trzeba dodać, że jedyny producent białego szkła piankowego, trudni się również wytwarzaniem kolorowych kafli piecowych i polewy kaflarskiej. Są to znane ze swej jakości wyroby - na które zwrócili również uwagę bracia Węgrzy, zakupując andrespolskie kafle w dużych ilościach.

    No i ten pumeks, którego używamy w kąpieli, również pochodzi z Andrespola. Wykonywany jest, rzecz jasna, z odpadów przy produkcji szkła piankowego.

    Tak więc pytanie, " z pumeksem do Filharmonii" znajduje swoje naturalne uzupełnienie w odpowiedzi..., "tak, oczywiście - ale też do łazienki".

                                                                                                          R. Gluth.