poniedziałek, 2 lutego 2015

Pomik - Tadeusz Kościuszko - Plac Wolności - Łódź - 1926-27

W niedzielnym wydaniu "Łódź w ilustracji", dodatku do Kurjera Łódzkiego z dnia 21 lutego 1926  i 15 maja 1927 (zbiory własne), znalazłem ciekawe zdjęcia z budowy pomnika
 i  poświęcenia kamienia węgielnego przez biskupa Tymienieckiego (stąd nazwa ulicy Tymienieckiego). Dodałem także projekty Placu Wolności na trzech zdjęciach z mojego zbioru. Postaram się zamieszczać w następnych edycjach inne ciekawe zdjęcia które pokazują Łódź z lat 20 ubiegłego wieku. Bardzo proszę o uwagi i być może dodatkowe informacje, chętnie zamieszczę je na moim blogu.
Poniżej zamieszczam tekst:

Historia pomnika Tadeusza Kościuszki znajdującego się na Placu Wolności w Łodzi sięga roku 1917. Wówczas to Rada Miejska postanowiła upamiętnić setną rocznicę śmierci Naczelnika budową pomnika. W roku 1921 ogłoszono konkurs na projekt monumentu, niestety żadna z złożonych prac nie została zaakceptowana. Dopiero drugi konkurs w 1926 r. wyłonił wykonawcę, został nim rzeźbiarz inż. Mieczysław Lubelski. 


 W rocznicę Konstytucji 3-go Maja w czasie uroczystości Święta narodowego odbył się w Łodzi na Placu Wolności ceremoniał poświęcenia kamienia węgielnego pod budowę pomnika bohaterskiego Wodza Narodu, Tadeusza Kościuszki. Kamień węgielny poświęcony został przez Jego Ekscelencję księdza biskupa dr. Tymienieckiego w obecności przedstawicieli władz państwowych, samorządowych, duchowieństwa, organizacji społecznych i prasy.

Nie pokazuję zdjęcia pomnika Tadeusza Kościuszki, gdyż wszyscy go znają. Prezentuję zdjęcie projektu-pomnika przez pana Stanisława Szczepkowskiego, który w decydującym konkursie zajął II miejsce.


Zdjęcie projektu-pomnika wykonanego przez panią Zofię Trzcińską-Kamieńską, który w decydującym konkursie zajął III miejsce.

 Praca nad pomnikiem trwała 4 lata. Artysta ukazał Naczelnika w pozycji stojącej, wspartego o "Drzewo sprawiedliwości", w drugiej dłoni trzyma zwinięty dokument (przypuszcza się, że tekst Uniwersału Połanieckiego). Pomiędzy jego nogami leży zbroja rycerska i mała armata. Czterometrowa postać Kościuszki jest postawiona na trzynastometrowym cokole, na którego dole znajdują się cztery płyty/tablice (odlane pierwotnie w Stoczni Gdańskiej) pokazujące najważniejsze sceny z życia bohatera narodowego. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 14 grudnia 1930 r. Po agresji Niemiec na Polskę w 1939 r. pomnik został zburzony, a na jego miejscu w 1940 r. stanął obelisk ozdobiony swastyką. Z pomnika cudem uratowały się tylko dolne płyty, które dziś możemy oglądać w Muzeum Tradycji Niepodległościowych przy ul. Gdańskiej 13.



Przedstawiam 3 zdjęcia panoramiczne w ramach Konkursu zabudowy Placu Wolności, wykonane przez Pracownię Urbanistyczną - Zarząd Architektury i Budownictwa z Łodzi (moje zbiory).
 
Pomnik Tadeusza Kościuszki został odbudowany w 1960 r. Odtworzył go sam jego twórca inż. Mieczysław Lubelski przy współudziale Antoniego Biłasa oraz Elwiry i Jerzego Mazurczyków.

Materiał tekstowy:
www.polskaniezwykla.pl › ... › zabytki: miejsca pamięci i pomniki

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz