Horst Milnikel mający sporo wiosen na karku, "przypadkowo" urodzony w Wiśniowej Górze (jego mama będąc w zaawansowanej ciąży była przejazdem w Wiśniowej Górze -1939 rok). Ochrzczony w Andrzejowie (nieistniejący już kościół ewangelicki) lata młodości spędził wraz z rodzicami na Olechowie. Po zakończeniu działań wojennych przeniósł się do Andrzejowa gdzie do dziś dnia króluje w swojej okolicy. Pełen pomysłów, chodząca historia nie odpuszcza. Dzięki jego przychylności mam możliwość prezentowania na moim blogu jego wspomnień i pomysłów.
Jednym z ważniejszych pomysłów było postawienie wiatraka na terenie Widzewa, dokładniej ul. Rokicińskiej przed Rondem Inwalidów.
Postaram się zamieścić treść jego artykułu w miejscowej gazecie ze stycznia 2019 roku, nr. 323.
HISTORIA BEDOŃSKIEGO WIATRAKA.
Horst Milnikel
Jak to często w życiu bywa, o tym, że w Bedoniu był wiatrak, dowiedziałem się przypadkowo. W 2000 roku czytając książkę opisująca walki na ziemi łódzkiej w czasie I Wojny Światowej, w szczególności o przebiegu działań wojennych w naszej najbliższej okolicy. Natknąłem się na rozdział poświęcony bitwie o wieś Bedoń i Dwór Bedoński. Wieś była we władaniu Rosjan. Bitwa toczyła się w grudniową noc 1914 roku. Rosjanie bronili się ostrzeliwując Niemców z dział ustawionych w Kraszewie i Andrespolu. Autor wspomnień opisuje grozę tej sytuacji. Walki toczyły się nocą, przy 10 stopniowym mrozie. Wieś płonęła, domy rozpadały się trafione pociskami ostrzału artyleryjskiego. Huk armat mieszał się z jednostronnym, złowrogim szumem skrzydeł wiatraka. Tyle z historii.
Kilka dni później spytałem p. Andrzeja Zajdla, którego rodzina mieszkała od pokoleń w Bedoniu, czy wie, gdzie mógł stać wiatrak w Bedoniu. Odpowiedź była prosta. Wiatrak stał na polu jego dziadka, w połowie drogi między ul. Główną a rzeką Miazgą. Historia wiatraka bedońskiego przedstawia się następująco.
Wiatrak użytkowany był w Andrespolu, między ul. Rokicińską, Rzeźną i Ziarnistą. Zdjęcie wiatraka jest w wydanym przez Radę Osiedla Andrzejów w 2005 roku albumie: Dawny Andrzejów i Andrzejowianie na starej fotografii. Andrespolski wiatrak zdemontowano i sprzedano rodzinie Zajdlów, ponieważ w Andrespolu wybudowano młyn przy ul. Rokicińskiej i Młynarskiej. Młyn napędzany był silnikiem parowym spalinowym. Po II Wojnie Światowej silnikiem elektrycznym. Młyn mający niezależny napęd od wiatru, był zawsze gotowy do pracy. Wiatrak mógł pracować tylko wtedy, gdy miał wiatr w odpowiedniej prędkości. Postęp techniki przesądził o dalszym losie wiatraka. Przetrwał I Wojnę Światową, alec przestał być konkurencyjny. Brak klientów sprawił, że wiatrak stał się bezużyteczny, dlatego go rozebrano. Szkoda, bo dziś byłby niebagatelną atrakcją turystyczną.
Lokalizację wiatraka potwierdził p. Lubarski, któremu przekazał tę informację p. Maćkowiak. Gdy wszystko zostało w miarę wyjaśnione, nieoczekiwanie sprawa się skomplikowała. Według p.Zajdla wiatrak rozebrano około 1920 roku. Na załączonej mapce wojskowej z 1935 roku wiatrak jest zaznaczony w Andrespolu jako wiatrak widoczny z daleka. Pytanie jest takie: czy drukując II wydanie mapy, zapomniano czy też nie zauważono, że wiatrak już nie ma? Pytanie zostawiam otwarte. Mam nadzieję, że czytelnicy pomogą wyjaśnić tę zagadkę.
Na załączonej mapie wojskowej z 1935 roku widnieją wiatraki:
. w Andrespolu między ul. Rokicińską a Kolonią Bolesławów.
. dwa wiatraki w Wiskitnie.
. w Bukowcu Dużym ( z prawej strony ul. Górnej, na granicy z Wygodą - MÓJ PRZYPISEK)
. młyn i tartak parowy w Justynowie.
. na ul. Rokicińskiej oprócz młyna przy ul. Młynarskiej był drugi młyn, naprzeciwko Zakładu Energetycznego. Znajdował się 200 metrów od. ul. Augustów.
W następnej części zamieszczę opis i szkice tego wiatraka autorstawa Horsta Milnikela w opracowaniu:
PROJEKT OBYWATELSKI 2021/2022 - BUKOWA WIATRAKA PRZY UL. ROKICIŃSKIEJ NA WIDZEWIE.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz