O zbrodniach niemieckich jakich dokonano na narodzie żydowskim nie możemy zapomnieć. Andrzejów, mała wieś w okresie okupacji odegrała wielką rolę w eksterminacji żydów. Mało kto wie, że na teren obecnego dworca przywożono setki żydów, których kierowano do pobliskich obozów pracy, m.in. w Hulance, Wiśniowej Górze. Niewolnicza praca ponad siły, brak jedzenia powodowały, że po krótkim czasie następowały wymiany więźniów z getta łódzkiego. Nie będzie przesadą, że stację Olechów wybudowano niewolniczą pracą przede wszystkim żydów, także polaków, rosjan i anglików. Na stronach Archiwum Państwowego w Łodzi możemy znaleźć setki skanów dokumentów świadczących o ludobójstwie. Dużo żydów ginęło podczas niewolniczej pracy lub było zabijanych, ich zwłoki leżą w wielu miejscach w kierunku Łodzi jak i w samym mieście. Dokonywano także systematycznych egzekucji
Sa dostępne artykułu w tym temacie, prezentuję ich wycinki:
Na grobach się nie tańczy | Łódź Nasze Miasto
Na grobach się nie tańczy
Joanna Leszczyńska
Olechowskie obozy pracy były już przedmiotem dociekań historyków, którzy opierają się na śledztwie, przeprowadzonym w latach 70. przez prokuratorów Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Łodzi. Sławomir Abramowicz, historyk oddziałowej Komisji do spraw Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu łódzkiego Instytutu Pamięci Narodowej: – Niemcy założyli na Olechowie trzy obozy pracy, gdyż potrzebowali siły roboczej do budowy węzła kolejowego. Pierwszy obóz powstał w 1940 r. w Jędrzejowie przy obecnej ulicy Tomaszowskiej, naprzeciw ulicy Kotoniarskiej. W 1941 roku obóz rozbudowano i podzielono na dwie części: dla Polaków i dla Żydów. W 1942 r. powstał kolejny obóz dla jeńców radzieckich przy ul. Zakładowej, a następnie pod Wiśniową Górą dla jeńców angielskich.
Według Sławomira Abramowicza, w olechowskich obozach pracowało kilkanaście tysięcy ludzi. Wśród nich najwięcej Żydów. Kilkuset Żydów i Rosjan zostało zamordowanych. Nie udokumentowano przypadku zabicia jeńca angielskiego i więźnia polskiego.
Pierwszego dnia miesiąca odbywały się egzekucje Żydów. Niemcy cynicznie nazywali te egzekucje „wypłatami”. Jeden skazaniec wykonywał egzekucję na drugim. Ostatniego wieszał hitlerowiec.
– Z relacji świadków, które można uznać za wiarygodne, wynika, że powieszono 80 Żydów. Chowano ich, według niektórych świadków pod murem cmentarza w Bedoniu i na samym cmentarzu, a także w lasku brzozowym przy Zakładowej, blisko Andrzejowa. Prawdopodobnie w lasku chowano też Żydów i Rosjan, których zamordowano podczas pracy, czy za próbę ucieczki lub zmarłych z wyczerpania – mówi Sławomir Abramowicz. – Trudno dokładnie określić, w którym miejscu jest ten cmentarz. Jedni świadkowie wskazują konkretne miejsce, inni temu zaprzeczają.
– Według naszych informacji w obozach przebywało 48 tysięcy ludzi, a szacuje się, że zginęło 20 tysięcy – mówi Danuta K., która powołuje się na pracę prokurator Ewy Macher „Obozy pracy przy budowie węzła kolejowego Łódź-Olechów”.
Litzmannstadt Verschiebebahnhof czyli Stacja Rozrządowa Łódź, bo tak w czasie budowy nazywała się stacja towarowa Olechów. Pomysł zbudowania dużej stacji towarowej i jej plany powstały jeszcze przed wojną w 1938 roku. Sama stacja miała mieć przeznaczenie wojskowe i prawdopodobnie miano tam wybudować kolejne składnice uzbrojenia. Nie udało mi się dotrzeć do oryginalnych przedwojennych planów, dlatego mogę tylko przypuszczać co planowano na terenie Olechowa wybudować. Niemcy zajmując Polskę przejęli te plany i zaczęli je realizować. Same prace zaczęły się na wiosnę 1940 roku. Wtedy zaczęto przesiedlać mieszkańców Andrzejowa, Zalesia i Olechowa. Wyburzanie domów i niwelacja terenów zaczęła się od strony Andrzejowa. Na początku Żydów z Radogoszcza dowożono pociągami na stację Andrzejów z tego miejsca byli prowadzeni na teren prac. Potem powstały liczne obozy pracy i obozy jenieckie utworzone na potrzeby budowy stacji rozrządowej. Już pod koniec 1941 roku doprowadzono tory pod budowaną wieże ciśnień. W 1943 roku była już gotowa kotłownia, odlewnia, parowozownia wraz z torowiskiem i linią 52 torów. W 1944 roku powstał wiadukt na Tomaszowskiej i stacja osobowa z dworcem i prawdopodobnie jednym peronem. Pod koniec 1944 roku przejechał pierwszy pociąg osobowy ze stacji Gałkówek do stacji Chojny zatrzymując się na stacji osobowej Olechów. Budowy węzła nie udało się ukończyć. Nie powstały wszystkie torowiska wraz z bocznicami i budynkami. Nie ukończono również obwodnicy Andrzejowa i planowanych nowych osiedli mieszkaniowych. Wedłu planów Niemcy chcieli przenieść na Olechów produkcję zbrojeniową. Planowano wybudować kilkadziesiąt zakładów w tym zakłady i magazyny mieszczące się pod ziemią. Niestety do dzisiaj nie wiadomo co tak naprawdę udało się wybudować na terenie Olechowa i najbliższych okolic. Braki w oryginalnej dokumentacji i szczątkowe plany, nie pomagają w rozwiązaniu tej tajemnicy.
Hitlerowski obóz pracy Łódź-Olechów - OP1D99
W latach okupacji hitlerowskiej Olechów miał odegrać ważną rolę w rozwoju komunikacji kolejowej prowadzącej z Łodzi Kaliskiej przez Olechów, Andrzejów do Koluszek. Już przed d 1939 r. dążono do tego, aby zbudować dużą stację przeładunkową, przede wszystkim dla celów wojskowych. Opracowano plany, ale brakło pieniędzy na ich realizację.
Gdy Niemcy wkroczyli do Łodzi,przejęli te plany i zaczęli budować największą stację rozrządową w środkowej Polsce.
Najpierw, już w marcu 1940 r. wysiedlono ludność okolicznych wsi:
Olechowa, Augustowa,Feliksina i Jędrzejowa.
Tutejszych Niemców - a teren w znacznym stopniu był zamieszkany przez niemieckich osadników - przenoszono do sąsiednich miejscowości,
a Polaków do obozu przejściowego w Konstantynowie.
Już wiosną następnego roku zaczęto układać tory, w listopadzie1942 r. ruszyła a parowozownia.
Przy budowie stacji zatrudnieni byli Polacy,Żydzi z łódzkiego getta (dowożeni codziennie wagonami ze stacji Radegast),a także jeńcy angielscy oraz rosyjscy.
Utworzono obozy pracy, w których skoncentrowano robotników,
przy ul. Zakładowej i w sąsiedztwie ul. Tomaszowskiej, a takze w pobliskim Jędrzejowie.
Prace budowlane prowadzono w szybkim tempie, w nieludzkich warunkach,panowała tu ogromna śmiertelność, ofiary grzebano w nasypach kolejowych i w wyrobiskach przy torach.
Na terenie stacji Olechów znajduje się tablica poświęcona tym wydarzeniom.
DOWÓD ZMIANY
Żydzi z obozu R.A.B., wymienieni poniżej....
Rh. obóz komunalny Hochtief GmbH. Litzmannstadt, Kohlweieslingweg....
Wykonawca: Rh. - Gemeinschaftslager Hochtief GmbH. Litzmannstadt,.....
są włączeni: 13.VIII.1943.....
w Rh. - Gemeinschaftslager Ohlendorff&Co. Andreshof - Andrzejów.....
Wykonawca: Firma Ohlendorff&Co. Andreshof - Andrzejów......
mają zostać przekazani: 40 nazwisk.
VERÄNDERUNSNACHWEIS
Die nachstechend namerzlich aufgefahrten Juden des R.A.B. - Lagers...
Rh. Gemeinschaftslager Hochtief GmbH. Litzmannstadt, Kohlweieslingweg.
Unternehmer: Rh. - Gemeinschaftslager Hochtief GmbH. Litzmannstadt,
sind am: 13.August.1943
am das Rh. - Gemeinschaftslager Ohlendorff&Co. Andreshof
Unternehmer: Fa. Ohlendorff&Co. Andreshof
überweisen werden:
Wir dürfen die von den Deutschen an den Juden begangenen Verbrechen nicht vergessen. Andrzejów, ein kleines Dorf während der Besatzungszeit, spielte eine große Rolle bei der Vernichtung der Juden. Nur wenige wissen, dass Hunderte von Juden auf das Gelände des heutigen Bahnhofs gebracht und in nahe gelegene Arbeitslager geschickt wurden, unter anderem in Hulanka und Wiśniowa Góra. Sklavenarbeit jenseits ihrer Kräfte und Nahrungsmangel führten dazu, dass die Häftlinge aus dem Ghetto Lodz nach kurzer Zeit ausgetauscht wurden. Es ist nicht übertrieben zu sagen, dass der Bahnhof von Olechów durch Sklavenarbeit gebaut wurde, hauptsächlich von Juden, aber auch von Polen, Russen und Engländern. Auf der Website des Staatsarchivs in Łódź finden wir Hunderte von Scans von Dokumenten, die den Völkermord bezeugen. Viele Juden starben bei der Sklavenarbeit oder wurden getötet, ihre Leichen liegen an vielen Stellen in Richtung Łódź und in der Stadt selbst. Auch systematische Hinrichtungen wurden durchgeführt
Es gibt Artikel zu diesem Thema, ich stelle sie in Auszügen vor:
Na grobach się nie tańczy | Łódź Nasze Miasto
Man tanzt nicht auf Gräbern
Joanna Leszczyńska
Die Arbeitslager in Olechów wurden bereits von Historikern untersucht, die sich dabei auf die Untersuchungen stützen, die in den 1970er Jahren von Staatsanwälten der Bezirkskommission für die Untersuchung von NS-Verbrechen in Łódź durchgeführt wurden. Sławomir Abramowicz, Historiker bei der Zweigkommission für die Untersuchung von Verbrechen gegen das polnische Volk des Łódź-Instituts für Nationales Gedenken: - Die Deutschen richteten in Olechów drei Arbeitslager ein, da sie Arbeitskräfte für den Bau eines Eisenbahnknotens benötigten. Das erste Lager wurde 1940 in Jędrzejów an der heutigen Tomaszowska-Straße, gegenüber der Kotoniarska-Straße, eingerichtet. Im Jahr 1941 wurde das Lager erweitert und in zwei Teile geteilt: für Polen und für Juden. Im Jahr 1942 wurde ein weiteres Lager für sowjetische Kriegsgefangene in der Zakładowa-Straße und anschließend in der Nähe von Wiśniowa Góra für englische Kriegsgefangene eingerichtet.
Nach Angaben von Sławomir Abramowicz arbeiteten in den Lagern von Olechów mehrere tausend Menschen. Die meisten von ihnen waren Juden. Mehrere hundert Juden und Russen wurden ermordet. Die Tötung eines englischen Kriegsgefangenen und eines polnischen Gefangenen ist nicht dokumentiert.
Am ersten Tag des Monats wurden Hinrichtungen von Juden durchgeführt. Die Deutschen nannten diese Exekutionen zynisch "Bestechungsgelder". Ein Verurteilter würde einen anderen hinrichten. Der letzte von ihnen wurde von einem Nazi erhängt.
- Nach Zeugenaussagen, die als zuverlässig gelten können, wurden 80 Juden gehängt. Einigen Zeugen zufolge wurden sie unter der Friedhofsmauer in Bedoń und auf dem Friedhof selbst sowie in einem Birkenwald in der Nähe der Zakładowa-Straße bei Andrzejów begraben. Wahrscheinlich wurden auch Juden und Russen, die bei der Arbeit oder bei einem Fluchtversuch ermordet wurden oder an Erschöpfung starben, im Wald verscharrt", sagt Sławomir Abramowicz. - Es ist schwierig, die genaue Lage dieses Friedhofs zu bestimmen. Einige Zeugen weisen auf einen bestimmten Ort hin, andere leugnen ihn.
- Nach unseren Informationen befanden sich 48.000 Menschen in den Lagern, von denen schätzungsweise 20.000 starben", sagt Danuta K., die sich auf die Arbeit der Staatsanwältin Ewa Macher mit dem Titel "Arbeitslager während des Baus des Eisenbahnknotens Łódź-Olechów" bezieht.
Auf den Spuren der Olechów-Mysterien
421p August1ao 2edi0120f0 -
Litzmannstadt Verschiebebahnhof oder Łódź-Rangierbahnhof, wie der Güterbahnhof Olechów zur Zeit seines Baus hieß. Die Idee für den Bau eines großen Güterbahnhofs und die entsprechenden Pläne wurden bereits vor dem Krieg im Jahr 1938 entwickelt. Der Bahnhof selbst sollte für militärische Zwecke genutzt werden, und wahrscheinlich sollte dort ein weiteres Rüstungsdepot entstehen. Da ich die Originalpläne aus der Vorkriegszeit nicht finden konnte, kann ich nur vermuten, was in Olechów gebaut werden sollte. Als die Deutschen Polen besetzten, übernahmen sie diese Pläne und begannen, sie zu verwirklichen. Die Arbeiten selbst begannen im Frühjahr 1940. Zu diesem Zeitpunkt begann die Umsiedlung der Einwohner von Andrzejów, Zalesie und Olechów. Der Abriss von Häusern und die Einebnung des Geländes begannen von der Seite von Andrzejów aus. Zunächst wurden die Juden aus Radogoszcz mit den Zügen zum Bahnhof Andrzejów gebracht und von dort zur Arbeitsstelle geführt. Es folgten zahlreiche Arbeits- und Kriegsgefangenenlager, die für den Bau des Rangierbahnhofs eingerichtet wurden. Bereits Ende 1941 wurden die Gleise unter dem im Bau befindlichen Wasserturm verlegt. Im Jahr 1943 waren das Kesselhaus, die Gießerei, das Dampflokhaus und die 52-gleisige Strecke fertig. Im Jahr 1944 wurden ein Viadukt über die Tomaszowska-Straße und ein Personenbahnhof mit einem Bahnhof und wahrscheinlich einem Bahnsteig gebaut. Ende 1944 fuhr der erste Personenzug vom Bahnhof Galkowek zum Bahnhof Chojny mit Halt am Personenbahnhof Olechów durch. Der Bau der Kreuzung wurde nicht abgeschlossen. Alle Gleise mit Anschlussgleisen und Gebäuden wurden nicht gebaut. Auch die Umgehungsstraße von Andrzejów und geplante neue Wohnsiedlungen wurden nicht fertig gestellt. Nach den Plänen der Deutschen sollte die Rüstungsproduktion nach Olechów verlegt werden. Geplant waren Dutzende von Fabriken, darunter auch unterirdische Anlagen und Lagerhäuser. Leider ist bis heute nicht bekannt, was in Olechów und Umgebung wirklich gebaut wurde. Das Fehlen von Originaldokumenten und rudimentären Plänen trägt nicht zur Lösung dieses Rätsels bei.
OPENCACHING.pl
NS-Arbeitslager Lodz-Olechow - OP1D99
In den Jahren der nationalsozialistischen Besatzung spielte Olechów eine wichtige Rolle bei der Entwicklung der Eisenbahnverbindung, die von Lodz Kaliska über Olechów, Andrzejów nach Koluszki führte. Schon vor 1939 gab es Bestrebungen, eine große Umladestation zu bauen, vor allem für militärische Zwecke. Es wurden Pläne ausgearbeitet, aber es fehlte das Geld, um sie auszuführen.
Als die Deutschen in Lodz einmarschierten, übernahmen sie diese Pläne und begannen mit dem Bau des größten Rangierbahnhofs in Zentralpolen.
Zunächst wurde im März 1940 die Bevölkerung der umliegenden Dörfer vertrieben:
Olechów, Augustów, Feliksin und Jędrzejów.
Die einheimischen Deutschen - und die Gegend war größtenteils von deutschen Siedlern bewohnt - wurden in benachbarte Dörfer umgesiedelt,
und die Polen in das Durchgangslager in Konstantynów.
Bereits im Frühjahr des folgenden Jahres wurde mit dem Verlegen von Gleisen begonnen, und im November 1942 wurde die Dampflokomotive in Betrieb genommen.
Am Bau des Bahnhofs waren Polen, Juden aus dem Ghetto Lodz (die täglich in Waggons vom Bahnhof Radegast transportiert wurden) sowie englische und russische Kriegsgefangene beteiligt.
Es wurden Arbeitslager eingerichtet, in denen die Arbeiter konzentriert wurden,
In der Nähe der Zakładowa-Straße und der Tomaszowska-Straße sowie im nahe gelegenen Jędrzejów.
Die Bauarbeiten wurden im Eiltempo und unter unmenschlichen Bedingungen durchgeführt, es gab eine hohe Sterblichkeitsrate, die Opfer wurden in Bahndämmen und Gruben neben den Gleisen verscharrt.
Eine Gedenktafel am Bahnhof Olechów erinnert an diese Ereignisse.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz