poniedziałek, 8 lipca 2019

Bukowiec - Königsbach - Facebook - R.Bonisławski


        
      Nie przypuszczałem, że jedno zdjęcie zamieszczone na Facebooku przez Senatora R.P. Ryszarda Bonisławskiego stanie się przyczynkiem do takiej dysputy! Najbardziej liczę się z wypowiedziami Pana Piotra, gdyż tak samo jak i on uważam, że nowo powstająca w 1803 roku wieś nosiła nazwę Königsbach, dopiero po roku 1820 nadano jako urzędową nazwę Bukowiec. W moich materiałach na blogu  ma to potwierdzenie chociażby w książce Oscara Kossmanna "Ein Lodzer Heimatbuch" z 1928 roku:

..."Dodatkowo łaskawie zgodzono się na nazwę „Königsbach”, „ponieważ nazwa ta była odpowiednia nie tylko sama w sobie, ale również dlatego, że większość osadników pochodziła z miejscowości o tej nazwie i o nią też prosili.”
W czerwcu 1803 roku mieszkały już rodziny Richter, Geisler, Seefried, Seiffert, Renner, Hartenberger, Seeger, Bauer, Roth, Kühler, Rohrer, Martels, Münch, Himmel und Haag.
Kilka miesięcy później, we wrześniu, wioska składała się z dwóch rzędów i dwóch ulic i była całkowicie zamieszkała"....

Bukowiec - Königsbach - Oskar Kossman ... - Historia nieznana


historia-nieznana.blogspot.com/2017/02/bukowiec-konigsbach-oskar-kossman.html



      
    Z niecierpliwością czekam na następne komentarze w tym temacie, każdy nowy wpis wnosi coś nowego w poznawaniu historii mojego Bukowca!




  • Ryszard Bonisławski kilka lat temu opowiadał mi o nim p. Andrzej Braun, lokalny regionalista, pasjonat historii i społecznik odkrywający przeszłość miejscowości i jej mieszkańców.
    5
    • Domy na cmentarnych kamieniach. O czym milczy Bukowiec?
    lodz.wyborcza.pl
    Domy na cmentarnych kamieniach. O czym milczy Bukowiec?
    Domy na cmentarnych kamieniach. O czym milczy Bukowiec?
    2
  • Anna Kulik Pozostał już tylko pierwszy budynek z lewej
  • Piotr Sölle Wola Rakowa ?
  • Ryszard BonisławskiRyszard Bonisławski odpowiedział
      1 odpowiedzi
  • Ewa Wiatr Muszę w końcu sprawdzic, o co chodzi z ta nazwą. Wydaje mi się, ze oficjalnie to był Bukowiec. W papierach w APL tak stoi. A zdjecie z ksiazki wydanej w Niemczech o ile pamietam. Gdzies ją mialam zeskanowaną.
    • Ryszard Bonisławski Ewo - osadnicy przenieśli i używali nazwy obco brzmiącej, polskiej nazwy, choć istniała od początku założenia wsi nie. Nikt im tego nie zabraniał ( nie było pisu), a polskich rodzin tam przez długi czas nie było.
  • Ryszard Bonisławski w 1899 r. pisano na temat nazw niemieckich polskich miejscowości
    • Piotr Sölle Część wsi (a raczej kolonii) powstała podczas zaborów, od razu pod niemiecką nazwą.
      1
  • Ryszard Bonisławski ale każda miała polską nazwę urzędową
  • Piotr Sölle Chwileczkę ...
  • Piotr Sölle Ryszard Bonisławski Nie do końca Panie Ryszardzie. Inaczej miała się rzecz podczas kolonizacji pruskiej przed 1820 r. Wtedy miejscowości dostawały najpierw nazwy niemieckie, które spolszczono dopiero w 1820 r. :)
    1
  • Piotr Sölle Spolszczenia niemieckich nazw, najczęściej poprzez dosłowne tłumaczenie, dokonano w1820 roku na mocy postanowienia namiestnika Królestwa Polskiego (Dziennik Urzędowy z 1820 r.).
    1
  • Piotr Sölle Pisze o tym Krzysztof.P. Woźniak: "Pierwszą dużą kolonią szwabską w Prusach Południowych, przy zakładaniu której władze pruskie po raz pierwszy praktycznie realizowały swoje teoretyczne plany kolonizacji, był Grömbach (Łaznowska Wola) (Heike 1979, s. 40, rys. 1). O nazwach nowo zakładanych kolonii decydowali ich mieszkańcy. Z reguły wybierali nazwy, które były odpowiednikami nazw ich ojczystych wsi. Leżące w trójkącie Łęczyca–Łask–Łódź szwabskie kolonie: Grömbach, Neu-Sulzfeld (Nowosolna), Königsbach (Bukowiec), Grünberg (Zie-lonaGóra), Effingshausen (Starowa Góra), Neu-Württemberg (Tkaczewska Góra), Hochweiler (Markówka), Schöneich (Krasnodęby) wzięły swoje nazwy od miejscowości leżących między Stuttgartem, Heilbronn i Karlsruhe"
    1
  • Ewa Wiatr Mysle, ze mamy tu przypadek nazwy zwyczajowej i oficjalnej. Oficjalnie był jednak Bukowiec, skoro tak stoi w papierach. Na cmentarzu jest zreszta nagrobek z napisem „urodzony w Bukowcu”.
    • Ukryj 25 odpowiedzi
    • Piotr Sölle Z którego roku "te papiery? :) Bo jeśli po 1820 r. to wszystko się zgadza. Obie nazwy były "urzędowe" w róznych okresach. Przypominam, że doszło do zmiany zaborcy na tym terenie :) Bukowiec powstał przed tą zmianą.
  • Ewa Wiatr Piotr Sölle nie badałam tematu zbyt głęboko, choc jako mieszkanka Bukowca pewnie kiedys sie tym zajmę. W Archiwum Państwowy w Łodzi jest stosunkowo duży zespół akt z gminy Brojce. I pojawia sie Bukowiec. W inwentarzu.
  • Piotr Sölle Ewa Wiatr I wcale nie twierdzę, że Pani się myli. Więcej - ma Pani absolutną rację :) Tylko chodzi o to, że wsie (kolonie niemieckie), które powstawały przed 1815-20 rokiem od zera, miały początkowo wyłącznie nazwy niemieckie. Krótko bo krótko. Sytuacja ta zmieniła się w 1820 roku. Mówię tu wyłącznie o wsiach (koloniach), które nie istniały w czasach przedrozbiorowych jako polskie punkty osadnicze.
  • Piotr Sölle Na przykład (z moich notatek):

    "Markówka powstała w początkach XIX wieku jako kolonia niemiecka o nazwie "Hochweiler". Osadnikami, sprowadzonymi tu w 1802 r. była ludność pochodząca z prowincji reńskiej. W 1820 roku Komisja Województwa Kaliskiego, na mocy reskryptu Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu, zmieniła niemiecką nazwę kolonii na obecną nazwę wsi - "Markówka"
  • Piotr Sölle "Bukowiec, pierwotnie jako „Königsbach" został założony w 1803 roku przez osadników niemieckich z Badenii i Wirtembergii. Nowa osada otrzymała nazwę od miejscowości, z której pochodzili jej założyciele, co było wówczas typowym działaniem niemieckich kolonistów w zaborze pruskim. W 1820 r. władze carskie zmieniły nazwę wsi na Bukowiec.

    Bukowiec przez długie lata był zamieszkany wyłącznie przez osadników niemieckich wyznania ewangelickiego. Dopiero na krótko przed 1939 rokiem powstały tu dwa polskie gospodarstwa, leżące z dala od głównej zabudowy wsi."
  • Ryszard Bonisławski Panie Piotrze - niemieckie nazwy powstałe w okresie zaborów były naturalnym procesem germanizowania polskich ziem, dawne polskie nazwy też miały podlegać zmianom (najczęściej w tłumaczeniu na niemiecki), na szczęście kampania napoleońska pokrzyżowała plany administracyjne (przypomnę, że Łódź miała utracić prawa miejskie), a władze Król. Polsk. reskryptem narzuciły zmianę niemieckich nazw na polskie. Oczywiście osadnicy używali starych nazw bo stanowili w tych wsiach większość, nawet w latach międzywojnia w oficjalnych wydawnictwach mniejszości niemieckiej stosowano podwójne zapisy umieszczając polską nazwę w nawiasie np.:
  • Piotr Sölle Ryszard Bonisławski I zgoda Panie Ryszardzie. Tylko mnie chodzi o coś innego. Nie o stare polskie wsie, których nazwy zniemczano (i w tych czasach zniemczono), tylko o kolonie od początku pruskie, szwabskie, niemieckie jakkolwiek je nazywać, które powstawały od początku XIX stulecia. One miały na początku nazwy wyłącznie niemieckie, bo rządzili na tym terenie Prusacy.nazwy te spolszczono w czasach Kongresówki. Mowa np. o Bukowcu czy Markówce (1802-3).
    1
  • Piotr Sölle c.d. - dlatego nie zgadzam się z tym wycinkiem prasowym, który Pan umieścił, bo Prusacy nie zniemczali nazw polskich wsi (przytoczonych w wycinku), bo ich wcześniej po prostu nie było :) Wsie te (raczej kolonie, a wsie dopiero od reformy administracyjnej w XX-leciu m.w.) były najpierw niemieckie i takie nazwy otrzymały w momencie powstawania.
    1
  • Piotr Sölle I jeśli napisano "I jak świadczy Dziennik Urzedowy b. Województwa Kaliskiego, Namiestnik Królestwa Polskiego miejscowościom powyższym polecił przywrócić DAWNE nazwy", to jest to nieprawda w przypadku kolonii pruskich. Nie przywrócił dawnych tylko przetłumaczył na polski lub nadał nowe polskie. Tylko o to mi chodzi :)
    1
  • Piotr Sölle Reasumując, akurat dla Bukowca. Po prostu Bukowiec nie był Bukowcem od początku. Przez kilkanaście lat był (przynajmniej urzędowo) wyłącznie Koenigsbachem.
    1
  • 1
  • Piotr Sölle Ryszard Bonisławski TAAAK. Dokładnie :)
    1
  • Ewa Wiatr Piotr Sölle nie wiem. Bo czesc wsi była zamieszkała przez Polaków. Ponoc był to Bukowiec zawsze. Ale to jedynie zasłyszane lokalnie info. Wszystko pewnie do sprawdzenia w archiwach.
  • Piotr Sölle Ewa Wiatr Z wsiami o nazwie Bukowiec trzeba szczególnie uważać, bo było ich kilka.
    1
  • Ewa Wiatr Piotr Sölle teraz przeczytała wcześniejsze wpisy. Pewnie wszyscy mamy odcinkami rację! Reasumując! Piękna jest nasza historia!
  • Ewa Wiatr Piotr Sölle ale to Bukowiec tu. Za drogą od części niemieckiej
  • Piotr Sölle Ewa Wiatr Bukowiec k. Nowosolnej też był zamieszkany przez ewangelików, i chyba też przez nich założony, więc przy badaniach historycznych trzeba uważać.
    1
  • Piotr Sölle Niestety nie ma możliwości załączenia PDFa, ale ten artykuł można znaleźć w internecie. Jest tu sporo o poczatkach kolonizacji niemieckiej (wł. pruskiej) w okolicach Łodzi:

    Krzysztof Paweł Woźniak
    PRUSKIE WSIE LINIOWE W OKOLICACH ŁODZI
    I ICH MIESZKAŃCY W POCZĄTKACH XIX WIEKU

    Powinien dać się ściagnąć stąd:

    http://repozytorium.uni.lodz.pl:8080/.../11089/17443...
  • Pruskie wsie liniowe w okolicach Łodzi i ich mieszkańcy w początkach XIX wieku
    repozytorium.uni.lodz.pl
    Pruskie wsie liniowe w okolicach Łodzi i ich mieszkańcy w…
    Pruskie wsie liniowe w okolicach Łodzi i ich mieszkańcy w początkach XIX wieku
  • Ryszard Bonisławski Ewa Wiatr Twoje okolice w 1802 r.
  • Piotr Sölle Mapa Gilly'ego (1802-03) :) Bukowca jeszcze nie ma bo powstał w... 1803 r. :)
  • Piotr Sölle O Bukowcu i cmentarzu ewangelickim więcej na stronie Piotrek Dolata :

    https://osadnicy.info/.../cmentarz-ewangelicko-augsburski...
  • Cmentarz ewangelicko-augsburski w Bukowcu
    osadnicy.info
    Cmentarz ewangelicko-augsburski w Bukowcu
    Cmentarz ewangelicko-augsburski w Bukowcu
  • Ryszard Bonisławski ktoś już wcześniej to dołączył
  • Ryszard Bonisławski warto także wejść na bloga p. A. Brauna, który zajął się przywracaniem pamięci o tej miejscowości
    1
  • Piotr Sölle "Wieś Bukowiec (gm. Brójce, pow. łódzki wschodni) założona została w lecie 1803 r. przez osadników niemieckich z Badenii i Wirtembergii. Nowa osada otrzymała nazwę Königsbach od miejscowości, z której pochodzili jej założyciele. Przenoszenie nazw wsi, z których pochodzili koloniści na nowo powstałe wsie było typowym działaniem niemieckich osiedleńców w Królestwie Polskim. W 1820 r. władze zmieniły odgórnie nazwę wsi na Bukowiec, ale zapewne jej mieszkańcy do końca istnienia niemieckiego Bukowca używali nazwy Königsbach, zwłaszcza, że Bukowiec był bardzo hermetycznie zamkniętą wsią. O narodowościowej homogeniczności osady świadczy najlepiej fakt, że jedynie dwa polskie gospodarstwa, jakie istniały w Bukowcu powstały na krótko przed 1939 r. i leżały w pewnym oddaleniu od zasadniczej wsi"

    Tak z kolei opisuje Bukowiec Bartek Biajk...

    http://www.cmentarzeewangelickie-lodzkie.pl/akcja...
  • Wiejskie Cmentarze Ewangelickie Województwa Łódzkiego - Akcja "Bukowiec"
    cmentarzeewangelickie-lodzkie.pl
    Wiejskie Cmentarze Ewangelickie Województwa Łódzkiego - Akcja…
    Wiejskie Cmentarze Ewangelickie Województwa Łódzkiego - Akcja "Bukowiec"
  • Piotr Sölle Dodam jeszcze, że Bukowiec musiał być wsią znaczącą w okolicy, skoro stanął tu kościół ewangelicki, bo takie, zwłaszcza tak okazałe kościoły ewangelickie we wsiach podłódzkich stanowiły rzadkość. Spis powszechny z 1921 roku (dane opublikowane w 1925 roku) podaje, że w Bukowcu było 832 ewangelików. W dawnym powiecie łódzkim większą wsią ewangelicką była tylko Nowosolna (1089 ewangelików).
Autor: o
Etykiety: , , ,

1 komentarz:

Subskrybuj: Komentarze do posta (Atom)