Boguchwała - Skępe - Cmentarz ewangelicki - Osadnictwo niemieckie - Volksfreund Kalender

      Ostatnio, zagłębiając się w lekturze Volksfreund Kalender znajduję piękne nazwy polskich wsi jak np. Bógpomóż czy też Boguchwała! Nie tylko ich nazwy, także piękne ryciny przedstawiające niemieckie osadnictwo z początków XIX wieku. W przypadku Boguchwały postanowłem przetłumaczyć pierwszą stronę tego materiału chcąc dowiedzieć się, dlaczego tą osadę tak nazwano. Ciekwa historia, zapraszam do lektury!

                                              NIEMIECKA OSADA BOGUCHWAŁA

                                                    OTTO LANGE, FABIANKI

    W powiecie lipnowskim, 5 kilometrów od miasta Skempe, leży niemiecka osada Boguchwała. Jest to jedna z najmłodszych kolonii na Ziemi Dobrzyńskiej.

    Tam, gdzie teraz znajdują się zagrody kolonistów i falujące pola kukurydzy, 100 lat temu był gęsty las. Dumnie wznosiły się potężne drzewa, w których gałęziach ptaki leśne bez przeszkód budowały swoje gniazda. W gęstwinach leśnych i na torfowiskach żyło wiele dzików. Przez wiele kilometrów można było wędrować samotnymi, cichymi leśnymi ścieżkami, bo poza chatą gorzelnika w środku lasu nie było tu żadnego gospodarstwa. Właściciel Trzciński von Osiek, który był właścicielem tego lasu, sprzedawał drewno żydowskim handlarzom drewnem. Liczni drwale ruszyli do lasu, a dumne drzewa zapadały się z hukiem pod ostrymi uderzeniami siekier. Zaraz potem cały wielki las został wykarczowany. Na tym leśnym terenie właściciel majątku zamierzał wybudować placówkę. Zbudował więc dużą dolinę dla owiec, a pasterz wypasał trzodę na polach. Do tego czasu nowa ziemia nie miała specjalnej nazwy. Powstał jednak spór o granicę między właścicielami gruntów Osiek i Stempe. Adwokat właściciela ziemskiego z Osieka był zręcznym mówcą, dlatego łatwo wygrał sprawę. Był zachwycony i zawołał: "Boże Chwała! Na pamiątkę tej próby nazwał nowe osiedle "Boguchwała". W 1847 r. Trzciński postanowił sprzedać te ziemie kolonistom niemieckim. 

Boguchwała – miasto w Polsce, w woj. podkarpackim, w pow. rzeszowskim, siedziba gm. miejsko-wiejskiej, na Podgórzu Rzeszowskim, nad Wisłokiem, graniczące z Rzeszowem przy trasie międzynarodowej E371. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do woj. rzeszowskiego. Wikipedia

Cmentarz położony przy głównej drodze biegnącej przez wieś, naprzeciwko stacji uzdatniania wody. Ze Skępego udajemy się ulicą Płocką w kierunku Ligowa. Po 4,8 km dojeżdżamy do skrzyżowania gdzie zgodnie z kierunkowskazem skręcamy w prawo na Boguchwałę. Po następnych 1,5 km skręcamy w lewo zgodnie z kierunkowskazem. Po dalszych 600 metrach skręcamy w prawo, by za 400 metrów skręcić w lewo. Dojeżdżamy do ostatniego skrzyżowania. Tu w lewo i po 300 metrach po lewej stronie mamy cmentarz, a po prawej stację uzdatniania wody. Cmentarz od południa sąsiaduje z drogą, którą dojechaliśmy, od północy z terenem zalesionym, a od wschodu i zachodu z terenami należącymi do gospodarstw. W odległości niecałych 30 metrów znajduje się dawna szkoła ewangelicka - kantorat. - Źródło Cmentarz ewangelicki - Boguchwała - Lapidaria - Wikidot

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Neulich habe ich beim Lesen des Volksfreund-Kalenders schöne Namen polnischer Dörfer gefunden, wie Bógpomóż oder Boguchwała! Nicht nur ihre Namen, sondern auch schöne Stiche, die deutsche Siedlungen vom Beginn des 19. Jahrhunderts zeigen. Im Fall von Boguchwała habe ich beschlossen, die erste Seite dieses Materials zu übersetzen, um herauszufinden, warum diese Siedlung so genannt wurde. Interessante Geschichte, ich lade Sie zum Lesen ein!

                                     DIE DEUTSCHE SIEDLUNG BOGUCHWAŁA

                                             VON OTTO LANGE, FABIANKI

    Im Kreise Lipno, 5 Kilometer von dem Städtchen Skempe entfernt, liegt deutsche Siedlung Boguchwała. Es ist eine der jängsten Kolonien in Dobrzynner Lande.

    Wo sich jetzt die Gehöfte und die wogenden Kornfelder der Kolonisten befinden, war vor 100 Jahren dichter Wald. Stolz ragten mächtige Bäume empor, in deren Aesten die Waldvögel ungestört ihre Rester bauten. In Dickicht des Waldes und in den Morästen hausten viele Wildschweine. Streckenweit konnte man auf einsamen, stillen Waldwegen wandern, denn außer einer Teerbrennerhütte, die mitten im Walde stand, war rings umher kein Gehöft anzutreffen. Der Gutsbesitzer Trzcinski von Osiek, dem dieser Wald gehörte, verkaufte das Holz an jüdische Holzhändler. Zahlreiche Holzfäller begaben sich in den Wald, und krachend sanken die stolzen Bäume unter der scharfen Axthieben zu Boden. Richt lange darauf war der ganze große Wald ausgerodet. Der Gutbesitzer beabsichtige auf diesem Waldlande ein Vorwerk auszubauen. Daher baute er einen großen Schaffstal, und ein Schäfer hütete die herde auf den Feldern. Bis zu dieser Zeit hatte das neue Land keinen besonderen Ramen. Es enstand aber ein Proceß wegen der Grenze zwischen den Gutsbesitzern von Osiek und Stempe. Der Rechtsanwalt des Gutsbesitzers von Osiek war ein gewandter Redner, und so gewann dieser den Proceß mit Leichtigkeit. Darüber hocherfreut rief er aus: "Bogu Chwała!" Zum Andenken an diesen Proceß nannte er das neue Gut "Boguchwała". Im Jahre 1847 entschloß sich Trzcinski, dieses Land an deutsche Kolonisten zu verkaufen. 

Boguchwała - eine Stadt in Polen, in der Woiwodschaft Podkarpackie, im Landkreis Rzeszowskie, Sitz einer Stadt-Land-Gemeinde, im Rzeszowskie-Vorland, am Fluss Wisłok, an der Grenze zu Rzeszów an der internationalen Straße E371. Von 1975 bis 1998 gehörte die Ortschaft verwaltungstechnisch zur Woiwodschaft Rzeszów. Wikipedia

Der Friedhof befindet sich an der Hauptstraße, die durch das Dorf führt, gegenüber der Kläranlage. Von Skępe aus fahren wir die Płocka-Straße entlang in Richtung Ligów. Nach 4,8 km erreichen wir eine Kreuzung, an der wir rechts in die Boguchwała einbiegen. Nach weiteren 1,5 km biegen Sie dem Wegweiser folgend links ab. Nach weiteren 600 Metern biegen Sie rechts und nach 400 Metern links ab. Sie erreichen die letzte Kreuzung. Biegen Sie links ab, und nach 300 Metern sehen Sie auf der linken Seite einen Friedhof und auf der rechten Seite eine Kläranlage. Der Friedhof grenzt im Süden an die Straße, von der wir kamen, im Norden an ein Waldgebiet und im Osten und Westen an Ackerland. Weniger als 30 Meter entfernt befindet sich die ehemalige evangelische Schule - Kantorat.