piątek, 22 kwietnia 2022

Herman Wendt - Nowosolna - Neu-Sulzfeld - Łódź - Kolej - Elektrownia - 1945

     Bardzo zawiłe losy wojenne... - Wielkie tragedie, które wstrząsnęły polskie społeczeństwo bez względu na religię i wyznanie. Także rodzinę zasłużonego dla Łodzi i Polskich Gór Hermana Wendta. Urodzony 20 lutego 1883 roku w Nowosolnej, ewangelik, w rodzinie niemieckich osadników, nie przyjął po wybuchu 2 Wojny Światowej propozycji podpisania Volkslisty i objęcia intratnej posady dyrektora Elektrowni Łódzkiej. Nie mając żadnych szans na normalną egzystencję na terenie Łodzi ucieka wraz z rodziną do Warszawy. W Stolicy ukrywa się, występuje pod znamiennym pseudonimem Wędrowicz. Uczestniczy w Powstaniu Warszawskim, jednak na jego samym początku zostaje rozstrzelany przez Niemców w dniu 3 sierpnia 1944. Spoczywa na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie przy. ul. Młynarskiej.


Nowosolna - Neu-Sulzfeld została założona około 1802 r. w ramach tak zwanej kolonizacji fryderycjańskiej i zasiedlona została przez protestantów niemieckich pochodzących w większości z Wirtembergii. Ponadto osiedlili się tu też osadnicy z Badeni, Lotaryngii, Prus i z poznańskiego. - Wikipedia.

    Dlaczego o tej postaci piszę, otóż w moich archiwach znajduje się ciekawy dokument związany bezpośrednio z Hermanem Wendtem:

                                                                                                     Łódź, dnia 20 marca 1945 roku.


                                                                           Do Załogowej

                                                                           Łódzkiej Elektrycznej Wąskotorowej

                                                                           w Łodzi.

                                                                           u. Piotrkowska 77.

                                                                                                   Henryka Wendta,

                                                                                                   czasowo zamieszkałego w Łodzi

                                                                                                   przy ul. Przejazd Nr. 86

                                                                             Podanie

     Uprzejmie proszę Radę Załogową Łódzkiej Elektrycznej i Wąskotorowej Kolejki Dojazdowej o zarządzenie wydania mi mebli i rzeczy znajdujących się w Chocianowicach, cZęściowo w mieszkaniu inż. Weyera, częściowo zaś w piwnicy remizy, a stanowiącej własność brata mego ś.p. inż. Hermana Wendta, długoletniego pracownika Elektrowni Łódzkiej, Polaka, który zginął od kuli niemieckiej w Warszawie, a którego rodzina wywieziona została przez okupantów na roboty przymusowe do Lipska.

    Jako najbliższy krewny zmarłego, pragnąłbym zabezpieczyć do czasu powrotu wdowy i córek niżej podane meble i rzeczy:

   1/ gabinet kompletny łącznie z biurkiem.

   2/ urządzenie pokoju jadalnego.

   3/ urządzenie pokoju sypialnego

   4/ jasno-zielone meble salonowe

   5/ 8 obrazów

   6/ 2 skrzynie z bielizną, pościelą i innymi rzeczami

   7/ 2 dywany

   Wiarygodność mojego oświadczenia potwierdzają współpracownicy zmarłego brata mego:

1. Komorowski Józef, zam. w Łodzi przy ul. Przejazd Nr.50

2. Komorowski Zygmunt, zam. w Łodzi przy ul. Sienkiewicza Nr.63

3. Weil Jan, zam. w Łodzi przy ul. Al. Kościuszki Nr.69

Potwierdzam, ze ś.p. inż. Herman Wendt                         Powyższą prośbę ob. Henryka Wendta

był długoletnim pracownikiem Elektowni                        popiera Rada Załogowa Elektrowni

Łódzkiej. Prośbę ob. Henryka Wendta, brata                    Łódzkiej  Przewodniczący.  

zmarłego goraco popieram.

Łódź, dnia 21 marca 1945r.




Informacje które znalazłem na temat inż. Hermana Wendta (Wikipedia):

Herman Wendt (ur. 20 lutego 1883 w Nowosolnej k. Łodzi, zm. 3 sierpnia 1944 w Warszawie) − polski inżynier, wieloletni pracownik Elektrowni Łódzkiej, działacz Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (PTT). W chwili wybuchu wojny był Prezesem Oddziału Łódzkiego PTT. Ofiara represji Niemiec hitlerowskich w Polsce.

Z wykształcenia inżynier elektryk, całą karierę zawodową przebył w Elektrowni Łódzkiej. W 1939 r. był kierownikiem Działu Liczników. Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Łodzi przez Niemców odmówił przyjęcia volkslisty i objęcia intratnej posady dyrektora Elektrowni Łódzkiej. Uciekł z żoną i córkami do Warszawy. Tu ukrywał się pod nazwiskiem Wędrowicz. Zginął podczas powstania warszawskiego, rozstrzelany przez Niemców w dniu 3 sierpnia 1944. Spoczywa na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ul. Młynarskiej w Warszawie (aleja 52, miejsce 83)

Do Towarzystwa Tatrzańskiego wstąpił w 1918. W 1921 był współorganizatorem Oddziału Łódzkiego PTT i przez cały okres międzywojenny był członkiem Zarządu. Od 1934 był wiceprezesem, a od marca 1939 prezesem Zarządu Oddziału równolegle był wiceprezesem i prezesem Sekcji Narciarskiej Oddziału Łódzkiego PTT. Był też czynnym działaczem Polskiego Związku Narciarskiego (PZN). Organizował zawody narciarskie w okolicach Łodzi.

Jako pierwszy łodzianin uzyskał uprawnienia Przodownika Górskiej Odznaki Turystycznej (GOT), utworzonej przez PTT w 1935 r. Posiadał uprawnienia na potwierdzenie wycieczek odbytych w Tatrach, i jako jedyny oprócz tego w Beskidach Zachodnich i Środkowych[2].

Wraz z Karolem Izydorczykiem byli kuratorami wystawy fotograficznej pt. „Piękno Polski”, którą w 1927 zorganizował Oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (PTK) wspólnie z Wojewódzką Komisją Turystyczną. Pokazano zestawy zdjęć krajoznawczych z całego kraju.


Legitymacja Polskiego Związku Narciarskiego, Hermana Wendta, 1926

Legitymacja (nr 4402) w formie książeczki wystawionej przez Polski Związek Narciarski Hermanowi Wendtowi 28 grudnia 1 926 r., z fotografią wklejoną na drugiej stronie legitymacji. Potwierdzona odciskiem owalnej pieczątki tuszowej z symbolem skrzyżowanych nart w polu środkowym i napisem w otoku: „POLSKIE TOWARZYSTWO NARCIARSKIE / SEKCJA NARCIARSKA”; na stronie czwartej dane osobiste posiadacza legitymacji, na stronach 5-7 potwierdzenia ważności legitymacji na kolejne sezony – 1926/1927, 1927/1928, 1928/1929 i 1929/1930 – wpisami odręcznymi atramentem, pieczątkami tuszowymi i wklejanymi znaczkami Polskiego Związku Narciarskiego (Zakopane 1927-1929). Stron 12 plus okładki tekturowe obciągnięte czarnym płótnem ze złotym wytłoczeniem: „Polski Związek Narciarski / LEGITYMACJA / PZN”. - Źródło: Muzeum Miasta Łodzi

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Eine sehr komplizierte Geschichte aus der Kriegszeit... - Große Tragödien, die die polnische Gesellschaft unabhängig von Religion und Konfession erschütterten. Auch die Familie von Herman Wendt, der sich um Lodz und die polnischen Berge verdient gemacht hat. Der am 20. Februar 1883 in Nowosolna in einer deutschen Siedlerfamilie geborene Evangelist lehnte nach Ausbruch des Zweiten Weltkriegs den Vorschlag ab, sich in die Volksliste einzutragen und den lukrativen Posten des Direktors des Kraftwerks Lodz anzunehmen. Da er in Łódź keine Chance auf eine normale Existenz hatte, floh er mit seiner Familie nach Warschau. In der Hauptstadt versteckt er sich und tritt unter dem berüchtigten Pseudonym Wędrowicz auf. Er nahm am Warschauer Aufstand teil, wurde aber gleich zu Beginn am 3. August 1944 von den Deutschen erschossen und auf dem Evangelisch-Augsburgischen Friedhof in Warschau in der Młynarska-Straße beigesetzt.

Nowosolna - Neu-Sulzfeld wurde um 1802 im Rahmen der so genannten friderizianischen Kolonisation gegründet und von deutschen Protestanten, vor allem aus Württemberg, besiedelt. Darüber hinaus ließen sich auch Siedler aus Baden, Lothringen, Preußen und Posen hier nieder. - Wikipedia.


    Ich schreibe über diese Figur, weil sich in meinem Archiv ein interessantes Dokument befindet, das direkt mit Herman Wendt in Verbindung steht:


                                                                                                     Łódź, 20. März 1945.




                                                                           An die Besatzung der


                                                                           Elektrische Schmalspurbahn


                                                                           in Łódź.


                                                                           u. Piotrkowska 77.


                                                                                                   Henryk Wendt,


                                                                                                   mit vorübergehendem Aufenthalt in Łódź


                                                                                                   in der Przejazd-Straße 86


                                                                             Anmeldung


     Ich ersuche den Vorstand der Łódź Elektrischen und Schmalspur-Pendelbahn, die Herausgabe der Möbel und Gegenstände anzuordnen, die sich in Chocianowice befinden, teils in der Wohnung des Ingenieurs Weyer, teils im Keller der Feuerwache, und die meinem Bruder, dem verstorbenen Ingenieur Herman Wendt, einem langjährigen Mitarbeiter des Łódź Elektrizitätswerks, einem Polen, gehören, der in Warschau durch eine deutsche Kugel getötet wurde und dessen Familie von den Besatzern zur Zwangsarbeit nach Leipzig deportiert wurde.


    Als engster Verwandter des Verstorbenen möchte ich die folgenden Möbel und Gegenstände bis zur Rückkehr der Witwe und der Töchter sicherstellen:


   1/ ein komplettes Arbeitszimmer mit einem Schreibtisch.


   2/ Möblierung des Speisesaals.


   3/ Möblierung des Schlafzimmers


   4/ hellgrüne wohnzimmermöbel


   5/ 8 Gemälde


   6/ 2 Truhen mit Wäsche, Bettzeug und anderen Dingen


   7/ 2 Teppiche


   Die Glaubwürdigkeit meiner Aussage wird von den Bekannten meines verstorbenen Bruders bestätigt:


1) Komorowski Józef, wohnhaft in Lodz, Przejazd-Straße Nr. 50


2) Komorowski Zygmunt, wohnhaft in der Sienkiewicza-Straße 63, Lodz, Polen


3. weil Jan, wohnhaft in der Kościuszki-Straße 69, Lodz.


Ich bestätige, dass der verstorbene Ingenieur Herman Wendt den oben genannten Antrag von Henryk Wendt


war ein langjähriger Mitarbeiter des Kraftwerks und wird vom Besatzungsrat von Elektrownia unterstützt


Rat des Kraftwerks Lodz. Der Antrag von Herrn Henryk Wendt, Bruder des Präsidenten von Lodz.  


Ich unterstütze den Verstorbenen von ganzem Herzen.


Łódź, 21. März 1945.

Informationen, die ich über den Ingenieur Herman Wendt gefunden habe (Wikipedia):


Herman Wendt (geboren am 20. Februar 1883 in Nowosolna bei Łódź, gestorben am 3. August 1944 in Warschau) war ein polnischer Ingenieur, langjähriger Mitarbeiter des Kraftwerks Łódź und Aktivist der Polnischen Tatra-Gesellschaft (PTT). Bei Kriegsausbruch war er Präsident der Lodzer Abteilung der PTT. Ein Opfer der Repressionen Nazi-Deutschlands in Polen.


Der studierte Elektroingenieur verbrachte seine gesamte berufliche Laufbahn im Kraftwerk Lodz. Im Jahr 1939 war er Leiter der Abteilung Messgeräte. Nach Ausbruch des Zweiten Weltkriegs und der Besetzung von Lodz durch die Deutschen weigerte er sich, der Volksliste beizutreten und den lukrativen Posten des Direktors des Kraftwerks Lodz anzunehmen. Er flüchtete mit seiner Frau und seinen Töchtern nach Warschau. Hier versteckte er sich unter dem Namen Wędrowicz. Er starb während des Warschauer Aufstands und wurde am 3. August 1944 von den Deutschen erschossen. Er ist auf dem Evangelisch-Augsburgischen Friedhof in der Młynarska-Straße in Warschau begraben (Allee 52, Platz 83)


1918 trat er der Polnischen Tatra-Gesellschaft bei, 1921 war er Mitbegründer der Lodzer Abteilung der Polnischen Tatra-Gesellschaft und gehörte dem Vorstand während der gesamten Zwischenkriegszeit an. Ab 1934 war er stellvertretender Vorsitzender und ab März 1939 Vorsitzender des Zweigvereins, gleichzeitig war er stellvertretender Vorsitzender und Vorsitzender der Sektion Skifahren des Lodzer Zweigs der PTT. Er war auch ein aktives Mitglied des Polnischen Skiverbandes (PZN). Er organisierte Skiwettbewerbe in der Umgebung von Lodz.


Er war der erste Einwohner von Łódź, der eine Genehmigung als Bergwanderführer (GOT) erhielt, die 1935 von der PTT eingeführt wurde.


Gemeinsam mit Karol Izydorczyk waren sie Kuratoren der Fotoausstellung "Die Schönheit Polens", die 1935 im Museum der Tatra in Warschau stattfand. "Die Ausstellung wurde 1927 von der Zweigstelle der Polnischen Gesellschaft für Tourismus (PTK) in Zusammenarbeit mit dem Tourismusausschuss der Provinz organisiert. Es wurden Fotoserien von Sehenswürdigkeiten aus dem ganzen Land gezeigt.





Brak komentarzy:

Prześlij komentarz