W Litzmannstädter Zeitung z 31 sierpnia 1943 roku, ukazął się ciekawy artykuł dotyczący Wiśniowej Góry w okresie niemieckiej okupacji. Wiśniowa Góra w latach 1939-45 była miejscem osiedlania się Volksdojczów z Wołynia, Związku Radzieckiego, Rumunii i Galizji. W domkach, które w okresie międzywojennym służyły żydwoskim turystom do wypoczynku, umieszczono ponad 100 niemieckich rodzin. Zbyt krótko mieszkam w tej okolicy (2006), nie pamiętam więc, czy te domki przetrwały. Może coś więcej dodadzą czytelnicy, także zdjęcia? Zapraszam do przeczytania dwóch materiałów poświęconych tej kwestii:
Litzmannstadter Zeitung 1943 kw III Nr 243 (1)-4
Festyn dziecięcy w obozie przesiedleńczym Kirschberg
Było to szczególnie uroczyste wydarzenie dla młodych i dorosłych
Kinderfest im Umsiedlungslager Kirschberg
W sobotę, przedszkole NSV w obozie przesiedleńczym Kirschberg, we współpracy z BDM*. HJ** i szkoła zorganizowały letni festyn dla dzieci. Ktokolwiek przybył tego popołudnia do obozu, musiał czuć, że ten dzień należy do dzieci. Oni byli w centrum uwagi, a słońce było w lidze z nimi. Przy Einsatzführung zgromadziły się małe i duże dzieci, wesoło przystrojone w wieńce i inne kolorowe nakrycia głowy. W długim korowodzie, prowadzonym przez orkiestrę policyjną, maszerowali z muzyką i śpiewem w kierunku placu targowego. Rodzice i goście, wśród których byli także ranni żołnierze, zatoczyli szerokie koło wokół placu i już cieszyli się z odświętnie udekorowanego placu. Było też co oglądać: w tle pokaz Punch and Judy***, potem tajemniczy chrupiący domek i stoły z prezentami dla dzieci.
Kiedy dotarli do wesołego miasteczka, pozwolono małej gromadce usiąść na trawie, podczas gdy duże dzieci starały się sprawić im wiele radości. Dziewczęta z BDM w swoich starych strojach ludowych przybliżyły nam tańce z ich ojczyzny oraz stare, znane pieśni ludowe, a także bajkę "Hansel und Grete! "jako improwizowany spektakl. Dzieci przedszkolne tańczyły, a nawet najmłodsze dzieci mogły pokazać rodzicom, czego nauczyły się w piosenkach i zabawach kołowych w przedszkolu. Schutzpolizei wypełniała przerwy skocznymi marszami i pieśniami. Potem nastąpiła najpiękniejsza część festynu zarówno dla dużych jak i dla dzieci - konkursy z rozdaniem nagród. - Z przyjemnością patrzyło się, jak worki po ziemniakach ożywają i brykają po łące, jak skorupka pudełka od zapałek przechodzi z nosa do nosa, jak ludzie z opaskami na oczach łowią patyki w fontannie, by za swój trud otrzymać coś ze stołu z nagrodami. Co było do oglądania na takim stole: Wiatraczki, słomiane laleczki, małe pudełeczka z zawartością, małe statki, mali jeźdźcy, małe torebeczki ze słodką zawartością, a wszystko to wykonane przez dziewczynki w przedszkolu pod kierunkiem nauczyciela przedszkola. Kiedy na głowy dzieci i dorosłych posypał się istny deszcz słodyczy, czar prysł, nawet wśród rodziców, dopóki Punch i Judy ze swojego domku nie uspokoił temperamentu swoją zabawną grą. To było radosne i niezapomniane popołudnie dla dużych i małych.
Było to radosne i niezapomniane popołudnie dla młodszych i starszych, podczas którego rodzice przekonali się, że dobrze robią posyłając swoje dzieci do przedszkola i że są one tam w dobrych rękach pod każdym względem. Radość dzieci podczas uroczystości może być podziękowaniem dla wszystkich, którzy przyczynili się do jej zorganizowania i powodzenia, za całą pracę włożoną w to popołudnie.
* - BDM - żeńskie HJ Bund Deutscher Mädel.
** - Hitlerjugend (oficjalnie pisane jako Hitler-Jugend, w skrócie HJ., pol. dosł. „Młodzież Hitlera”) – niemiecka organizacja młodzieżowa NSDAP zorganizowana na wzór paramilitarny w 1922 roku jako przybudówka Oddziałów Szturmowych (SA).
*** - Punch i Judy – tradycyjne przedstawienia kukiełkowe, często kojarzone z kulturą brytyjską, wystawiane w Anglii od XVII w. Przedstawienia złożone są ze scen z udziałem Puncha i innej postaci, zwykle padającej ostatecznie ofiarą kija Puncha. Wikipedia
Otto Heike - 150 Jahre Schwabensiedlungen in Polen. 1795- 1945:
Dochodowym biznesem w Dolnym Bukowcu było wynajmowanie pokoi letnim gościom, w dialekcie szwabskim „letni przewodnik”. W szczególności w latach dwudziestych wzrosła liczba wczasowiczów szukających zdrowego powietrza i relaksu w Königsbach (Bukowiec) i Grünberg (Zielona Góra). Przyjmowano tylko niemieckich letników; rodziny żydowskie wynajmowały pokoje w Kraszewie, Hulance i Wiśniowej Górze (Kirschberg). Niechęć do żydowskich lokatorów nie wynikała z antysemickiej postawy Szwabów z Königsbach (Bukowca). Niemieccy lokatorzy nie chcieli mieszkać w bezpośrednim sąsiedztwie hałaśliwych, przeważnie dużych rodzin żydowskich, które prowadziły inny tryb życia i nie chciały mieszkać razem z chrześcijanami.
W ostatnich latach przed II wojną światową napływ letnich turystów wyraźnie zmalał; bo na szerszym obszarze Łodzi powstały klimatyczne uzdrowiska, których komfort życia bardziej odpowiadał potrzebom wczasowiczów, niż mogły zaoferować prymitywne chłopskie saloniki obu wsi Szwabii. Bardziej zamożne rodziny miały teraz własne domy wakacyjne. Jedynie wspomniane wcześniej miejscowości Hulanka, Kraszew i Wiśniowa Góra (Kirschberg) pozostały wakacyjnymi bastionami Żydów, zwłaszcza Wiśniowa Góra (Kirschberg) stał się ośrodkiem miejskiej aktywności z restauracjami, lokalami rozrywkowymi i tanecznymi barami.
Na koniec należy zauważyć, że ponad 100 przypominających baraki drwali z Wiśniowej Góry (Kirschbergu) służyło w latach wojny jako schronienie dla niemieckich przesiedleńców (volksdojczów) z Polski, Rumunii i Związku Radzieckiego"...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz