Ciekawy artykuł znalazłem w Litzmannstädter Zeitung z dnia 1 grudnia 1943 roku, przetłumaczyłem, zapraszam:
Bitwa Łódzka w listopadzie 1914 r
Pokaz slajdów / Wycieczka do miejsc wielkiej przełomowej bitwy
W czwartek, z okazji przebicia się 29 lat temu Grupy Armii Scheffera do Brzezin, Centrum Edukacji Ludowej zaprosiło publiczność na prelekcję z fotografiami, która cieszyła się dużym zainteresowaniem, szczególnie naszej młodzieży. Przedstawiło się również kilku uczestników bitwy. Głos zabrał Studienrat Schumacher z Oberschule für Jungen III, który jako gwardzista w Lehr-Infanterie-Regiment pod bezpośrednim dowództwem generała Litzmanna brał udział w tej tak ważnej dla całej kampanii wschodniej I wojny światowej i dla naszego miasta bitwie, a dzięki szczegółowemu zapoznaniu się z odnośną literaturą, mapami i samym terenem wydawał się wybitnie odpowiedni do tego zadania. Powiatowy urzędnik oświatowy von Elbwart powitał gości i ukazał relacje między tamtym czasem a teraźniejszością, w której otwarto wówczas "bramę na Wschód", przez którą dziś przelewa się nowy strumień niemieckiej krwi.
Swoim wykładem, pełnym wewnętrznego współczucia i nacechowanym najwyższą fachowością, Studienrat Schumacher potrafił porwać słuchaczy do samego końca. Z pomocą mapy przedstawił dramatyczny przebieg wydarzeń "od największego trudu do najchwalebniejszej wolności" i przywrócił do życia wielkich przywódców tamtych dni, zwłaszcza generała Scheffera Boyadela, "Ojca" Litzmanna i porucznika von Lamelle. Nie zapomniano również o nieznanym żołnierzu. Jego odwaga, wytrwałość i wiara w kierownictwo pozwoliły mu przejść zwycięsko przez heroiczną walkę z losem. Uzupełnieniem wykładu była seria zdjęć, za które słuchacze serdecznie dziękowali prelegentowi. Pod kierownictwem Studienrat Schumacher, Volksbildungsstätte zorganizowało w niedzielę, jako uzupełnienie wykładu, wycieczkę autokarową do najważniejszych miejsc przełomowej bitwy z listopada 1914 r. Wycieczka udała się najpierw na Górę Mogiłową*, następnie do Lancellenstätt** i dalej wzdłuż linii odwrotu Korpusu Armii Schefferacha do historycznego mostu w Karpinie. Stąd przez fatalną wieś Wilhelmswalde (Borowo) do nasypu kolejowego, gdzie wykrwawiła się awangarda 49 Dywizji Rezerwowej, a stamtąd do lasu Galków, gdzie generał Litzmann i jego 3 Dywizja Gwardii zdobyli niezapomnianą chwałę, Studienrat Schumacher przedstawił interesujące szczegóły ciężkich zmagań w tych listopadowych dniach, z których część opierała się na jego własnych doświadczeniach. Licznie zgromadzeni uczestnicy wycieczki dali świadectwo głębokiego zadowolenia z sukcesu tej wdzięcznej imprezy. Chęć powtórzenia takich wypraw w inne części wielkiego pola bitwy była powszechna.
* - Góra Mogiłowa - Gräberberg koło Rudy (215 m.n.p.m.) Cmentarz wojenny w Starej Gadce.
** - Lancellenstätt- Kraj Warty (Warthegau) pod nazwą Rzgow. W 1943 roku niemieccy okupanci zmienili nazwę na nową, historyczną Lancellenstätt. - Wikipedia
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Die Schlacht um Lodz im November 191 4
Ein Lichtbildervortrag / Fahrt auf die Stätten der großen Durchbruchsschlacht
Am Donnerstag hatte die Volksbildungsstätte aus Anlaß des vor 29 Jahren erfolgten Durchbruches der Armeegruppe Scheffer nach Brzeziny zu einem Lichtbildervortrag eingeladen, der sich elnes starken Besuches erfreuen konnte, besonders seitens unserer Jugend. Auch mehrere Teilnehmer an der Schlacht stellten sich vor. Als Redner war Studienrat Schumacher von der Oberschule für Jungen III gewonnen worden, der als Gardefüsilier im Lehr-Infanterie-Regiment unter direkter Führung des Generals Litzmann diese für den gesamten Ostfeldzug des Ersten Weltkrieges und für unsere Stadt so bedeutsame Schlacht mitgemacht hat und durch sein eingehendes Studium der einschlägigen Literatur, des Kartenmaterials und des Geländes selber für diese Aufgabe vornehmlich geeignet schien. Kreisbildungswart von Elbwart begrüßte die Gäste und deckte die Beziehungen zwischen damals und heute auf, in dem damals „das Tor nach dem Osten" aufgestoßen wurde, durch das sich heute ein neuer Strom deutschen Blutes ergießt.
Studienrat Schumacher vermochte durch seinen von innerer Anteilnahme durchglühten und von größter Sachkenntnis getragenen Vortrag die Hörer bis zum Schluß zu fesseln. Anhand einer Karte stellte er den dramatischen Ablauf des Geschehens „aus größter Not zu herrlichster Freiheit" dar und ließ die großen Führer jener Tage wiedererstehen, insonderheit General Scheffer Boyadel, „Vater" Litzmann und Oberleutnant von Lamelle. Aber auch der unbekannte Soldat wurde nicht vergessen. Seine Tapferkeit, seine Ausdauer und sein Vertrauen zur Führung ermöglichten es dieser erst, den heldenhaften Kampf mit dem Schicksal siegreich zu bestehen. Eine Reihe von Lichtbildern ergänzte den Vortrag, für den die Hörer dem Redner wärmsten Dank zollten. Unter Führung von Studienrat Schumacher veranstaltete die Volksbildungsstätte am Sonntag als Ergänzung des Vortrages im Autobus eine Fahrt nach den wichtigsten Stätten der Durchbruchsschlacht im November 1914. Die Fahrt ging zunächst nach dem Gräberberg*, anschließend nach Lancellenstätt** und verfolgte weiter die Rückzuglinie des Schefferachen Armeekorps bis zur historischen Brücke von Karpin. Von hier ging es durch das verhängnisvolle Dorf Wilhelmswalde (Borowo) bis zum Bahndamm, an dem die Vorhut der 49, Reservedivision sich verblutete, und von dort in den Wald von Galko'w, wo General Litzmann und seine 3. Gardedivision ihren unverwelklichen Ruhm errangen, Studienrat Schumacher gab interesannte Einzelheiten aus dem schweren Ringen Jener Novembertage, die zum Teil auf eigenem Erleben beruhten. Die zahlreichen Teilnehmer an der Fahrt bezeugten ihre tiefe Befriedigung über den Erfolg der dankenswerten Veranstaltung. Der Wunsch nach Wiederholung solcher Fahrten auf andere Teile des großen Schlachtfeldes war allgemein.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz